Ρεπορτάζ: Γεωργία Χατζηγεωργίου
Η 17η Οκτωβρίου 1912 αποτελεί μία ημέρα-ορόσημο για την ιστορική πορεία της Μακεδονίας, καθώς σήμανε την απελευθέρωση της Σκύδρας (τότε Βοδενά) από τον τουρκικό ζυγό, μόλις μία ημέρα μετά την κατάληψη της Βέροιας. Το γεγονός, αν και δεν συνοδεύτηκε από αιματηρή μάχη, είχε κομβική στρατηγική σημασία για την περαιτέρω προέλαση του Ελληνικού Στρατού προς τη Θεσσαλονίκη και την κρίσιμη Μάχη των Γιαννιτσών.
Η Στρατηγική Αναγνώριση και η Κατάληψη των Λαφύρων
Η επιχείρηση για την κατάληψη της Σκύδρας ανατέθηκε σε μία ολιγομελή, αλλά αποφασιστική δύναμη ιππικού, με επικεφαλής τον ανθυπίλαρχο Αργύριο Σταυρόπουλο και τον λοχαγό Πέτρο Κλάδο.
- Αναγνώριση της Οδού: Μετά την είσοδο στη Βέροια, οι Έλληνες αξιωματικοί πραγματοποίησαν αναγνώριση της οδού προς τη Νάουσα, με βασικό στόχο την εξασφάλιση των σιδηροδρομικών γραμμών.
- Πολύτιμη Πληροφορία: Η ομάδα πληροφορήθηκε από τον σταθμάρχη Νάουσας ότι στον σιδηροδρομικό σταθμό της Σκύδρας (Καρυάς) υπήρχε σημαντικό τροχαίο υλικό και πολεμοφόδια. Αυτή η πληροφορία κατέστησε την κατάληψη της Σκύδρας άμεση προτεραιότητα, καθώς τα μέσα μεταφοράς ήταν ζωτικής σημασίας για την επιμελητεία του προελαύνοντος στρατού.
- Επέλαση στο Σκοτάδι: Στις 4:00 μ.μ. της 17ης Οκτωβρίου, οι άνδρες έσπευσαν προς τη Σκύδρα. Στην Επισκοπή, πραγματοποίησαν συλλήψεις Τούρκων στρατιωτών, γεγονός που επιβεβαίωνε την ταχεία υποχώρηση των Οθωμανικών δυνάμεων. Η μονάδα έφτασε στη Σκύδρα στις 8:00 μ.μ., μέσα σε πλήρες σκοτάδι.
Η Ύψωση της Σημαίας στον Σταθμό
Λόγω του σκότους, δόθηκε η διαταγή για αφίππευση των ανδρών. Οι Έλληνες στρατιώτες κατέλαβαν τον σιδηροδρομικό σταθμό, όπου η απουσία του τουρκικού στρατού ήταν εμφανής. Το στρατιωτικό λάφυρο ήταν ιδιαίτερα πολύτιμο:
- Κατασχέθηκαν τρεις ατμομηχανές και τέσσερα βαγόνια, τα οποία θα χρησιμοποιούνταν άμεσα για τη μετακίνηση δυνάμεων και υλικού του Ελληνικού Στρατού.
- Αμέσως μετά την εξασφάλιση του σταθμού, υψώθηκε η ελληνική σημαία στην πλατεία του Σταθμού, επισφραγίζοντας την απελευθέρωση της πόλης.
Η Σημασία της Σκύδρας στην Ιστορική Εξέλιξη
Όπως ανέφερε η δασκάλα Κική Πέτκογλου στην ομιλία της, η απελευθέρωση της Σκύδρας, αν και δεν ήταν «η μάχη που την πλευρά της», αποτελεί «σημαντικό» γεγονός στην «αναφορά της τοπικής ιστορικής εξέλιξης».
Η κατάληψη της πόλης και των σιδηροδρομικών υποδομών έδωσε στρατηγικό πλεονέκτημα στον Ελληνικό Στρατό, ανοίγοντας τον δρόμο για τις δύο επόμενες κρίσιμες ημέρες (19 και 20 Οκτωβρίου), οπότε και διεξήχθη η καθοριστική Μάχη των Γιαννιτσών.
Η επιτυχία των αξιωματικών Σταυρόπουλου και Κλάδου, αλλά και όλων των αφανών ηρώων εκείνης της εποχής, όπως τόνισε η κα Πέτκογλου, «συντέλεσαν με τα μέλη της τοπικής ιστορικής εξέλιξης», καθιστώντας δυνατή την ενσωμάτωση της περιοχής στον εθνικό κορμό. Η δράση τους έθεσε τα θεμέλια για την απελευθέρωση της Έδεσσας και στη συνέχεια της Θεσσαλονίκης.