Η Αθήνα ξεκαθαρίζει ότι δεν δέχεται αναθεωρητισμούς, ενώ τα Τίρανα επιχειρούν να ανοίξουν την πόρτα των διεκδικήσεων μέσω της κατάργησης νόμων του 1940.
Ρεπορτάζ: Ελένη Παπαδημητρίου
Στο τραπέζι του ελληνοαλβανικού διαλόγου επιχειρεί να επαναφέρει η αλβανική κυβέρνηση το ζήτημα των «Τσάμηδων», χρησιμοποιώντας ως «μοχλό» το αίτημα για την άρση του εμπολέμου. Παρά το γεγονός ότι για την ελληνική πλευρά το ζήτημα θεωρείται ιστορικά και νομικά λήξαν, οι πρόσφατες δηλώσεις της Αλβανίδας Υπουργού Εξωτερικών, Elisa Spiropali, στην Αθήνα, επιβεβαιώνουν μια συστηματική προσπάθεια των Τιράνων να ανακινήσουν αξιώσεις πάνω σε δημευμένες περιουσίες εγκληματιών πολέμου.
Η «Διπλωματική Γλώσσα» των Διεκδικήσεων
Η κ. Spiropali, κατά τη συνάντησή της με τον Έλληνα ομόλογό της Γεώργιο Γεραπετρίτη, έκανε λόγο για την ανάγκη κατάργησης «αναχρονιστικών νομικών αναφορών» που προέρχονται από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Πίσω από τις λέξεις «συμμαχία» και «φιλία», η αλβανική πλευρά στοχεύει στην τυπική άρση του εμπολέμου μέσω του ελληνικού Κοινοβουλίου, θεωρώντας ότι έτσι θα ανοίξει ο δρόμος για τις περιουσίες των Μουσουλμάνων Τσάμηδων στη Θεσπρωτία.
Το αίτημα αυτό δεν είναι καινούργιο, καθώς είχε τεθεί και το 2022 στον τότε ΥΠΕΞ Νίκο Δένδια, αντικατοπτρίζοντας τις πιέσεις που ασκεί στο εσωτερικό της Αλβανίας το εθνικιστικό κόμμα των «Τσάμηδων».
Η Ελληνική Απάντηση: «Όχι» στον Αναθεωρητισμό
Ο Γεώργιος Γεραπετρίτης, από την πλευρά του, έθεσε σαφείς κόκκινες γραμμές. Κάλεσε τα Τίρανα να εγκαταλείψουν τον «παρωχημένο εθνικιστικό και αναθεωρητικό λόγο», προειδοποιώντας για τον κίνδυνο εξωτερικών παρεμβάσεων που υπονομεύουν τη σχέση των δύο χωρών. Παράλληλα, κατέστησε σαφές ότι η προστασία των δικαιωμάτων της γηγενούς Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας αποτελεί απαράβατο όρο για την ευρωπαϊκή πορεία της Αλβανίας.
Το Παράδοξο του «Εμπολέμου»
Η ιστορία του εμπολέμου μοιάζει με νομικό λαβύρινθο:
- 1939: Η Αλβανία (υπό τον Αχμέτ Ζώγου) ορίζει ότι εχθροί της Ιταλίας είναι και δικοί της εχθροί.
- 1940: Η Ελλάδα κηρύσσει τον πόλεμο στην Αλβανία μετά την εισβολή.
- 1987: Η κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου αίρει το εμπόλεμο με απόφαση Υπουργικού Συμβουλίου.
Ωστόσο, η Αλβανία επιμένει σε κύρωση από τη Βουλή, καθώς η ακύρωση των αποφάσεων του κομμουνιστικού καθεστώτος από την κυβέρνηση Μπερίσα το 1992, επανέφερε εμμέσως σε ισχύ τη νομοθεσία του 1939, δημιουργώντας το λεγόμενο «αλβανικό εμπόλεμο».
Η Σκληρή Ιστορική Αλήθεια
Η προσπάθεια παρουσίασης των «Τσάμηδων» ως θυμάτων προσκρούει στα αμείλικτα στοιχεία της περιόδου 1941-1944. Οι αριθμοί μιλούν για εγκλήματα που συγκλόνισαν τη Θεσπρωτία:
- 1.701 καταδίκες: Μουσουλμάνοι Τσάμηδες καταδικάστηκαν ερήμην ως εγκληματίες πολέμου (911 σε θάνατο).
- Σφαγές αμάχων: Δολοφονίες εκατοντάδων Χριστιανών, ανάμεσά τους οι 49 πρόκριτοι της Παραμυθιάς και ο αναπληρωτής νομάρχης Γ. Βασιλάκος.
- Λεηλασίες: Πυρπολήσεις χιλιάδων σπιτιών, βιασμοί και αρπαγές περιουσιών.
Η απαλλοτρίωση των περιουσιών τους από το Ελληνικό Δημόσιο δεν ήταν μια αυθαίρετη πράξη, αλλά αποτέλεσμα της εγκληματικής τους δράσης ως συνεργατών των δυνάμεων Κατοχής.
Συμπέρασμα: Ο αλβανικός αλυτρωτισμός που εφευρίσκει «γενοκτονίες» και «πατρίδες της Τσαμουριάς» αποτελεί τροχοπέδη για τη γειτονία. Η πραγματική συνεργασία μπορεί να οικοδομηθεί μόνο πάνω στην ιστορική αλήθεια, τον σεβασμό των υφιστάμενων συνόρων και την προστασία της Ελληνικής Μειονότητας.