Η ανακοίνωση του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου Έδεσσας και Αλμωπίας αντικατοπτρίζει μια ευρύτερη κρίση ρευστότητας που βιώνει ο αγροτικός και κτηνοτροφικός κόσμος σε όλη την Ελλάδα, ιδίως στον Νομό Πέλλας που αποτελεί σημαντικό παραγωγικό κέντρο.
Οι αγρότες, πέραν του αυξανόμενου κόστους παραγωγής (ενέργεια, εφόδια), αντιμετωπίζουν σοβαρές καθυστερήσεις τόσο σε αποζημιώσεις για ζημιές (παγετός, ευλογιά) όσο και σε τακτικές επιδοτήσεις (Βασική Ενίσχυση).
1. 
Το Μέτωπο των Αποζημιώσεων: Παγετός και Ευλογιά
Το κύριο πρόβλημα που επισημαίνει το ΕΚΑΑ αφορά τις εκκρεμείς αποζημιώσεις, ειδικά για τις ζημιές από τους εαρινούς παγετούς του 2025 (Μάρτιος – Απρίλιος) και την ευλογιά στην κτηνοτροφία.
- Εαρινός Παγετός 2025:
- Καθυστέρηση και Χρονοδιάγραμμα: Παρά τις αρχικές δηλώσεις της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥπΑΑΤ) για πληρωμές εντός του φθινοπώρου, η διαδικασία έχει πάει πίσω. Ο ΕΛΓΑ ολοκληρώνει το εκτιμητικό έργο, ωστόσο η καταβολή της πρώτης δόσης ή της προκαταβολής για τον εαρινό παγετό αναβάλλεται για τα τέλη Νοεμβρίου 2025, σύμφωνα με νεότερο σχεδιασμό.
- Λόγος Καθυστέρησης: Η καθυστέρηση συνδέεται άμεσα με την προκαταβολή της Βασικής Ενίσχυσης από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, την οποία αναμένει ο ΕΛΓΑ για να διασφαλίσει την απαιτούμενη ρευστότητα για την πληρωμή των αποζημιώσεων.
- Κρίσιμες Καλλιέργειες (Πέλλα): Παραγωγοί στην Πέλλα ζητούν την ένταξη όλων των πληγέντων καλλιεργειών, όπως τα κεράσια και τα μήλα, στα πλαίσια στήριξης, καθώς ο παλαιός κανονισμός του ΕΛΓΑ δημιουργεί προβλήματα αποζημίωσης σε οψιμότερες ποικιλίες. Ζητείται η άμεση καταβολή προκαταβολών, επί των πορισμάτων και όχι οριζόντιες.
- Ενισχύσεις Ευλογιάς (Κτηνοτροφία):
- Μεγάλη Καθυστέρηση: Όπως επισημαίνει και το ΕΚΑΑ, η καθυστέρηση είναι μεγάλη. Από τη θανάτωση των ζώων έως την καταβολή της αποζημίωσης μεσολαβούν 5-7 μήνες.
- Πρόσφατες Πληρωμές: Ο ΟΠΕΚΕΠΕ προχώρησε, στις 27 Οκτωβρίου 2025, στην καταβολή 44,7 εκατ. ευρώ σε 39.820 δικαιούχους για ενίσχυση ζωοτροφών De Minimis λόγω ευλογιάς και πανώλης, με στόχο την ανακούφιση του κλάδου. Ωστόσο, οι πληρωμές αυτές χαρακτηρίζονται “κουτσουρεμένες” από συνδικαλιστικούς φορείς.
- Νέα Εργαλεία: Το ΥπΑΑΤ έχει προαναγγείλει νέα εργαλεία, όπως η «πληρωμή κρίσης» με συνολικά 146 εκατ. ευρώ για τα έτη 2025 και 2026, για τη στήριξη των κτηνοτροφικών μονάδων που έχουν πληγεί από ζωνόσους.
2. 
Το Μέτωπο των Επιδοτήσεων (ΟΠΕΚΕΠΕ)
Η αναφορά του ΕΚΑΑ στις καθυστερήσεις επιδοτήσεων συνδέεται με τα διαρθρωτικά προβλήματα και τους ελέγχους στον Οργανισμό Πληρωμών (ΟΠΕΚΕΠΕ) ενόψει της πληρωμής της Βασικής Ενίσχυσης 2025.
- Βασική Ενίσχυση 2025 (Προκαταβολή): Η προκαταβολή της Βασικής Ενίσχυσης (το λεγόμενο “τσεκ”) αναμένεται μέσα στον Νοέμβριο 2025, αν και υπήρξε φημολογία για καθυστερήσεις. Ο ΟΠΕΚΕΠΕ διαψεύδει φήμες για αποκλεισμούς, διαβεβαιώνοντας ότι η προκαταβολή θα γίνει κανονικά.
- Πρόκληση Ελέγχων (AMS): Για το 2025 εφαρμόζεται ένα μεταβατικό σύστημα με αυστηρούς διασταυρωτικούς ελέγχους (AMS), το οποίο έχει προκαλέσει ανησυχία στους παραγωγούς για πιθανούς αποκλεισμούς ή περικοπές.
- Διαμαρτυρίες: Οι αγροτικοί σύλλογοι εκφράζουν διαμαρτυρίες για την καθυστέρηση και την ανασφάλεια, με ορισμένους να προετοιμάζουν κινητοποιήσεις στα μέσα Νοεμβρίου, καθώς η ελληνική ύπαιθρος “δεν αντέχει άλλη καθυστέρηση”.
- Θεσμική Μεταρρύθμιση: Η κυβέρνηση προωθεί ένα σχέδιο αναμόρφωσης του ΟΠΕΚΕΠΕ (με πιθανή μετάβαση λειτουργιών στην ΑΑΔΕ) έως την 1η Ιανουαρίου 2026, ως απάντηση στα προβλήματα ανομίας και στην ανάγκη συμμόρφωσης με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς.
Συνολικά, η ανακοίνωση του ΕΚΑΑ αναδεικνύει την οικονομική ασφυξία που αντιμετωπίζουν οι παραγωγοί λόγω της ταυτόχρονης καθυστέρησης εσόδων από διάφορες πηγές (αποζημιώσεις, επιδοτήσεις), γεγονός που καθιστά δύσκολη την επιβίωση των εκμεταλλεύσεων και τη συνέχιση της καλλιεργητικής περιόδου.
