ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΜΝΗΜΕΣ
ΔΕΥΤΕΡΑ 4 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2024
ΓΡΑΦΕΙ Η ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ ΕΛΙΣΣΑΒΕΤ ΣΙΣΚΟΥ
Η απελευθέρωση της Αριδαίας στις 4 Νοεμβρίου 1912 και η ενσωμάτωσή της στον κορμό της πατρίδος
μας Ελλάδος, όπου ανήκε πάντοτε, είναι ένα ιστορικό γεγονός το οποίο δεν πρέπει να ξεχάσουμε ποτέ.
Όπως κάθε χρόνο τέτοια μέρα, έτσι και εφέτος τελέστηκε επίσημη πανηγυρική αρχιερατική Θεία
λειτουργία στον ιερό ναό των Αγίων Νικάνδρου και Ιωαννικίου στην Αριδαία και επιμνημόσυνη δέηση
στο Ηρώο των πεσόντων, που βρίσκεται στο προαύλιο του Ιερού Ναού.
Μετά την κατάθεση στεφάνων ακολούθησε μεγαλειώδης παρέλαση μαθητών σχολικών μονάδων της
Αλμωπίας, προσκόπων, πολιτιστικών συλλόγων, τμημάτων Ενόπλων Δυνάμεων.
Την αρχιερατική Θεία λειτουργία και την παρέλαση - χωρίς εξέδρα πλέον και ενδεχομένως κάποιοι από
τους επισήμους να θύμωσαν - την παρακολούθησαν Πλήθος Κόσμου, ο Στρατηγός ∆ιοικητής 2ας
Μηχανοκίνητης Μεραρχίας Πεζικού , ο Αστυνομικός ∆ιευθυντής Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας, ο
∆ιοικητής Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Αριδαίας, ο Αντιπεριφερειάρχης Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας,
ο Δήμαρχος Αλμωπίας, ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου, Αντιδήμαρχοι, Πρόεδροι Τοπικών
Κοινοτήτων και της Δημοτικής Κοινότητος Αριδαίας, Δημοτικοί Σύμβουλοι, ο Πρόεδρος του ΠΑ.ΣΟ.Κ κ.
Νίκος Ανδρουλάκης προσκεκλημένος από τον δήμαρχο Αλμωπίας, Βουλευτές του νομού ( ως
εκπρόσωποι της κυβέρνησης και της βουλής ),
Ας θυμηθούμε όμως βασικά ιστορικά στοιχεία, που είναι συνυφασμένα με την ταυτότητα της Αριδαίας,
την ευρύτερη περιοχή της την Αλμωπία και συνεπώς τη Μακεδονία.
Η Αλμωπία ήταν αρχαία επαρχία της Μακεδονίας, μια από τις 17 επαρχίες του Μακεδονικού
Βασιλείου. Το όνομά της οφείλεται στους αρχαίους κατοίκους της, τους Αλμωπείς. Κατά
την ελληνική μυθολογία οι Άλμωπες ήταν φυλή γιγάντων. Πήραν το όνομά τους από τον αρχηγό
τους τον Άλμωπα, γιο του Ποσειδώνα και της Έλλης.
Η Αλμωπία υποδουλώθηκε στους Οθωμανούς-Τούρκους, όπως υπολογίζουν οι
ιστορικοί, μεταξύ των ετών 1382-1389 και έμεινε υπόδουλη μέχρι το 1912,
περίπου 530 χρόνια, όπως όλη η Μακεδονία. Πάνω από 500 χρόνια
ανυπόφορης σκλαβιάς βίωσαν οι πρόγονοί μας, με ό,τι μπορεί να φανταστεί
κανείς που εξευτελίζει την ανθρώπινη υπόσταση.
Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας ονομάστηκε η περιοχή Καρατζόβα ( μαύρος κάμπος). Μπορεί
από το όνομα του τούρκου κατακτητή της που ονομαζόταν Καρατζάς.
Ο Μακεδονικός Αγώνας ξεκίνησε το 1870, αμέσως μετά αφότου αποσχίστηκε
η Βουλγαρική Εξαρχία από το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Εξαπλώθηκε τότε
στην τουρκοκρατούμενη Μακεδονία μεγάλη και οργανωμένη προσπάθεια -
με σφοδρότητα θα έλεγα - εκβουλγαρισμού των γηγενών. Δεν μας έφτανε ο
τουρκικός ζυγός, είχαμε να αντιμετωπίσουμε και τις βλέψεις των Βουλγάρων.
Στόχος τους ήταν να εκβουλγαρίσουν όσους περισσότερους γηγενείς
μπορούσαν με οποιοδήποτε μέσο και τρόπο (χρηματισμοί, εκβιασμοί,
δολοφονίες, βασανισμοί ), ώστε μετά από μερικά χρόνια να δείξουν πως το
μεγαλύτερο μέρος των γηγενών της Μακεδονίας είναι Βούλγαροι, άρα και η
Μακεδονία τους ανήκει. Αυτός ήταν ο στόχος τους!
Εξαιτίας της βουλγαρικής τρομοκρατίας η περιοχή της Μακεδονίας τέθηκε υπό διεθνή
επιτροπεία μετά τη Συνθήκη του Βερολίνου (1878).
Έτσι Γάλλοι, Ρώσοι και Αυστριακοί στρατιωτικοί άρχισαν να τη διοικούν παράλληλα με τους
Οθωμανούς, με συνέπεια κάθε χώρα να παίζει τα δικά της παιχνίδια. Οι Γάλλοι και οι
Αυστριακοί προωθούσαν τις ουνιτικές ιεραποστολές στην Κεντρική Μακεδονία εποφθαλμιώντας
τη Θεσσαλονίκη και βέβαια ο καθένας για λογαριασμό του, ενώ οι Ρώσοι υποστήριζαν φανερά
τις βουλγαρικές ένοπλες ομάδες.
Η Υψηλή Πύλη περισσότερο ήταν παρατηρητής στις
ένοπλες συγκρούσεις μεταξύ Ελλήνων και Βουλγάρων. Οι Βούλγαροι παραφύλαγαν ύπουλα και
προσπαθούσαν να τους στρέψουν όλους αυτούς εναντίον μας - άλλωστε ο λύκος στην
αναμπουμπούλα χαίρεται - και παράλληλα συνεργάζονταν με όποια χώρα
μπορούσαν προς αυτόν τον σκοπό.
Το Ηνωμένο Βασίλειο εκείνη την εποχή έπαιζε
το δικό του βιολί στην πλάτη μας και δεν ήθελε, ευτυχώς για εμάς, με τίποτα
την ελληνοβουλγαρική συνεργασία, γιατί έτσι θα εκπληρωνόταν ο διακαής
πόθος της Ρωσίας.
Οι ένοπλες συγκρούσεις ξεκίνησαν το 1903 ή 1904 - 1908, αφότου οι γηγενείς
δεν άντεχαν αυτή τη βάναυση καταπίεση και την άγρια προπαγάνδα που τους
ανάγκαζε να δεινοπαθούν καθημερινά. Ξεκίνησαν οι συγκρούσεις από τη
Δυτική Μακεδονία και σιγά σιγά επεκτάθηκαν σ όλη τη Μακεδονία.
Συγκροτήθηκαν αντάρτικα σώματα γηγενών που προσπαθούσαν να
αντιμετωπίσουν όλη αυτή τη δύσκολη κατάσταση.
Ο Παύλος Μελάς από την ελεύθερη Ελλάδα έτρεξε να βοηθήσει στην
οργάνωση του ένοπλου Μακεδονικού Αγώνα.
Έπεσαν μαχόμενοι ηρωικά κατά τη διάρκεια του ένοπλου Μακεδονικού
Αγώνα, μεταξύ των άλλων ηρώων, ο ήρωας καπετάν Γαρέφης στις 6
Αυγούστου του 1906 και ο ήρωας Παύλος Μελάς το 1904, που με το θάνατό
τους έδειξαν το δρόμο προς τη νίκη και υπολογίζονται ως σύμβολα αγώνα και
για τις επόμενες γενεές .
Ο θάνατος του Παύλου Μελά έδωσε να κατανοήσουν στην ελεύθερη Ελλάδα
το δράμα των γηγενών και τον βουλγαρικό κίνδυνο.
Με τη βοήθεια του προξενείου της Θεσσαλονίκης και του Λάμπρου Κορομηλά και
του προξένου Ίωνος Δραγούμη, επιτέλους ξύπνησαν εκεί στην ελεύθερη Ελλάδα
και έστειλαν οπλισμό, στρατιωτικούς, δασκάλους και ιερείς. Αγωνίστηκαν σκληρά
οι γηγενείς, πλέον με τη βοήθεια εθελοντών Κρητικών, Μανιατών και άλλων,
αφότου ιδρύθηκε στην Αθήνα το Μακεδονικό Κομιτάτο υπό τον δημοσιογράφο
Δημήτριο Καλαποθάκη. Οι αγώνες συνεχίστηκαν μέχρι τον Αύγουστο του 1908,
όμως υποχρεωτικά έπρεπε να διακοπούν από το κίνημα των Νεότουρκων.
Η Απελευθέρωση
Τέσσερα χρόνια αργότερα, την 4ην Νοεμβρίου του 1912, κατά τη διάρκεια
του Α ́ Βαλκανικού Πολέμου, ένα ελληνικό τάγμα εισήλθε στην Αριδαία και
παρέλαβε, την ήδη ελεγχόμενη Αριδαία με την ευρύτερη περιοχή της, από τον
αρχιμανδρίτη οπλαρχηγό Νίκανδρο Παπαϊωάννου και τους Προμαχιώτες
Αντάρτες.
Ο π. Αναστάσιος Παπαϊωάννου καταγόταν από το Καβακλή της Ανατολικής
Ρωμυλίας και σπούδασε στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης και στη Νομική
Σχολή Αθηνών. Χειροτονήθηκε ιερέας.
Εστάλη από το Μακεδονικό Κομιτάτο της Αθήνας στην Αριδαία ως πράκτορας με το ψευδώνυμο
«Νίκανδρος» και την ιδιότητα του διευθυντή σχολείου. Μετά από διαταγή του Ελληνικού Προξενείου
της Θεσσαλονίκης χειροτονήθηκε ιερέας και αρχιερατικός επίτροπος Αλμωπίας. Η Αλμωπία γέννησε
γενναίους Πολεμιστές-Αγωνιστές σ όλες τις Τοπικές Κοινότητές της και χάρη σ αυτούς και την
σύσσωμη αντίσταση όλων, από τον μικρότερο έως τον μεγαλύτερο, και τη βοήθεια των εθελοντών
από την ελεύθερη Ελλάδα όπως σας ανέφερα, κατάφερε να παραμείνει Ελληνική, αφού βέβαια στη
συνέχεια απελευθερώθηκε και από τον μακροχρόνιο ζυγό των τούρκων.
ΑΙΩΝΙΑ Η ΜΝΗΜΗ Σ ΟΣΟΥΣ ΑΓΩΝΙΣΤΗΚΑΝ ΚΑΙ ΕΠΕΣΑΝ ΥΠΕΡ
ΠΑΤΡΙΔΟΣ!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου