Το Μουσείο Ακρόπολης μέσα από τα εκθέματα του

 

Ο Πολιτισμός το μεγάλο μας όπλο

Γράφει ο Χρήστος Δημητριάδης 

Ιστορία. Πολιτισμός. Παρόν και μέλλον. Η Χώρα μας πρέπει να επενδύσει στα Μουσεία της καθώς οι τουρίστες επιθυμούν να δουν εκθέματα ώστε να μάθουν. Η ιστορία μας είναι το μέλλον μας. Εμείς βρεθήκαμε στο Μουσείο όπου καταγράψαμε την σημερινή εικόνα αλλά και τις προοπτικές που υπάρχουν. 

Το Mουσείο Ακρόπολης είναι αρχαιολογικό μουσείο επικεντρωμένο στα ευρήματα του αρχαιολογικού χώρου της Ακρόπολης των Αθηνών. Το μουσείο κτίστηκε για να στεγάσει κάθε αντικείμενο που έχει βρεθεί πάνω στον ιερό βράχο της Ακρόπολης και στους πρόποδές του καλύπτοντας μία ευρεία χρονική περίοδο από την Μυκηναϊκή περίοδο έως την Ρωμαϊκή και Παλαιοχριστιανική Αθήνα ενώ ταυτόχρονα βρίσκεται πάνω στον αρχαιολογικό χώρο Μακρυγιάννη, κατάλοιπο των Ρωμαϊκών και πρώιμων βυζαντινών Αθηνών.

Το νέο κτίριο του μουσείου θεμελιώθηκε το 2003 και άνοιξε για το κοινό στις 21 Ιουλίου 2009. Στις 20 Ιουλίου του 2009, πραγματοποιήθηκαν, μεγαλοπρεπώς, τα εγκαίνια του Μουσείου από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κάρολο Παπούλια, παρουσία του Προέδρου της ΕΕ και πλήθους ξένων ηγετών. Ο τότε υπουργός Πολιτισμού Αντώνης Σαμαράς, σε μια συμβολική κίνηση, που μεταδόθηκε σε ολόκληρο τον κόσμο, τοποθέτησε κομμάτι μαρμάρου που επεστράφη από το Μουσείο του Βατικανού, σε μετόπη του Παρθενώνα. Η κίνηση αυτή συμβόλισε το ελληνικό αίτημα για επανένωση των μαρμάρων στο νέο Μουσείο της Ακρόπολης. Εκτίθενται περίπου 4.000 αντικείμενα σε ένα χώρο 14.000 τετραγωνικών μέτρων.

Η οικοδομική αναδιοργάνωση της Ακρόπολης στη διάρκεια του 6ου αι. π.Χ. και η ανάδειξή της σε τόπο πολιτικής και κοινωνικής προβολής στέκεται η αιτία να πλημμυρίσει ο χώρος από τα αφιερώματα των πιστών. Το είδος, το μέγεθος και το υλικό κατασκευής των αφιερωμάτων καθορίζονται από την οικονομική δυνατότητα, την κοινωνική θέση και την ενασχόληση του προσώπου που τα αφιερώνει. Τα πανάκριβα μαρμάρινα γλυπτά, τα δαπανηρά χάλκινα έργα και τα πολυτελή αγγεία είναι αφιερώματα αριστοκρατών ή πλούσιων βιοτεχνών, ενώ τα ειδώλια, οι πίνακες και οι προτομές από πηλό είναι προσφορές των οικονομικά ασθενέστερων.

Συχνά, η αφιέρωση γίνεται με αφορμή την πρώτη σοδειά ή τα πρώτα κέρδη μιας εργασίας (απαρχή), ενώ άλλοτε αντιπροσωπεύει το 1/10 κάποιου εισοδήματος (δεκάτη). Πολλές φορές, στις βάσεις ή πάνω στα ίδια τα αφιερώματα είναι χαραγμένες επιγραφές με το όνομα, κάποτε το πατρώνυμο ή και το επάγγελμα του αναθέτη. Άλλοτε πάλι οι καλλιτέχνες χαράζουν και τα δικά τους ονόματα πάνω στα έργα που κατασκευάζουν. Πολλά από τα έργα αυτά δεν είναι αττικά, κάτι που δείχνει τον μεγάλο αριθμό μετοίκων και αλλοδαπών που εργάζονται στην ευημερούσα Αθήνα του 6ου αι. π.Χ.

Στην αρχαϊκή Ακρόπολη το πιο χαρακτηριστικό αφιέρωμα είναι τα μαρμάρινα αγάλματα νεαρών κοριτσιών, οι Κόρες. Όπως και τα άλλα αφιερώματα, αλλά και οι ναοί, πέφτουν θύμα της καταστροφικής μανίας των Περσών, οι οποίοι το 480 π.Χ. πυρπολούν το ιερό. Η απόφαση των Αθηναίων να θάψουν τα συντρίμμια σε μεγάλους λάκκους στέκεται η αιτία να διατηρηθούν τα ίχνη των χρωμάτων σε πολλά από αυτά.

Τα συντρίμμια παραμένουν θαμμένα μέχρι τον 19ο αι., οπότε οι ανασκαφές της Ακρόπολης τα φέρνουν και πάλι στο φως. Η έκθεσή τους στο Μουσείο Ακρόπολης αντανακλά το οικονομικό, πολιτικό, κοινωνικό και πολιτισμικό περιβάλλον που γέννησε την τέχνη των αρχαϊκών χρόνων, αλλά και την πορεία προς τις δημιουργίες της Κλασικής εποχής.