Η ΑΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑ «ΠΑΓΩΝΕΙ» ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ!

 

Παρά την… έκκληση Γεωργιάδη για συγκράτηση τιμών σε 50 είδη πρώτης ανάγκης

Οκτώ στους δέκα μείωσαν τις προμήθειες ακόμη και βασικών ειδών • Νέο κύμα ανατιμήσεων αναμένεται εντός Οκτωβρίου\

• Η Κυβερνητική προσπάθεια να «αναχαιτίσει» το κύμα ακρίβειας μέσω της συμφωνίας «κυρίων», ήτοι των αλυσίδων των σούπερ μάρκετ είναι μεν μια φιλότιμη και φιλόδοξη κίνηση, πλην όμως εκφράζονται ήδη πολλές επιφυλάξεις κατά πόσο αυτή θα αποδώσει τα αναμενόμενα. 

Η ακρίβεια «καλπάζει» και οι ενδείξεις είναι δυσοίωνες: Τα στοιχεία που υπάρχουν δείχνουν ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα κύμα αυξήσεων τιμών σε βασικά προϊόντα των σούπερ μάρκετ που θα «γονατίσουν» τα ήδη πιεσμένα νοικοκυριά. Το τελευταίο εξάμηνο οι ανατιμήσεις σε είδη καθημερινότητας έχουν σημειώσει αύξηση 21%, με τη ζάχαρη μάλιστα να κατέχει το ρεκόρ με 57,3%. 

Η εικόνα σήμερα στην τοπική αγορά είναι αποθαρρυντική. Η κίνηση στα εμπορικά καταστήματα είναι υποτονική, ενώ το ίδιο συμβαίνει και σε καταστήματα με διαρκή αγαθά, με μικρή ίσως εξαίρεση όσων εμπορεύονται θερμαντικά σώματα. 

Δεν γεμίζουν τα «καλάθια» 

Αν και λίγο πολύ αυτό είναι αναμενόμενο- έχει διαπιστωθεί άλλωστε και το καλοκαίρι- καθώς οι καταναλωτές είναι «σφιγμένοι» προκειμένου να ανταπεξέλθουν στις οικονομικές δυσκολίες του Χειμώνα, δεν συμβαίνει το ίδιο με τα είδη διατροφής για τα οποία τα περιθώρια περικοπών είναι «στενά». Κι όμως αυτό συμβαίνει και όπως αναφέρουν εργαζόμενοι σε σούπερ μάρκετ του νομού Πέλλας, τα «καλάθια» σπανίως είναι πια γεμάτα, όπως συνέβαινε ακόμη και στη δύσκολη περίοδο της πανδημίας, όταν ένας μεγάλος αριθμός εργαζομένων ήταν σε αναστολή και οι επιχειρηματίες είχαν βάλει «λουκέτα» στις επιχειρήσεις τους. «Έρχονται με λίστα, αγοράζουν τα απαραίτητα και συνήθως μετά από έρευνα αγοράς, ενώ ένας μεγάλος αριθμός καταναλωτών έχει στραφεί στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας».

 Μειώνουν και τα βασικά!

Πρόκειται πάντως για μια τάση που δεν απέχει πολύ από το γενικό κανόνα, όπως αποτυπώνεται σε έρευνα που διενεργήθηκε για λογαριασμό του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, σύμφωνα με την οποία το 83% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι έχει μειώσει την αγορά καταναλωτικών προϊόντων, μεταξύ των οποίων και βασικά αγαθά. Σε άλλη έρευνα του ΙΝΕ- ΓΣΕΕ το 71% των εργαζομένων δήλωσε ότι έχει μειώσει την κατανάλωση βασικών ειδών διατροφής. «Κάτι που σημαίνει ότι η Ελληνική οικονομία φτωχοποιείται συνεχώς», υποστηρίζει ο Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Αθηνών Γ. Χατζηθεοδοσίου. 

Οι εξελίξεις στο τομέα των καυσίμων δεν αφήνουν περιθώρια αισιοδοξίας για μείωση του κόστους παραγωγής και κατ’ επέκταση για αναχαίτιση της ακρίβειας. Το αντίθετο αναμένεται να συμβεί καθώς οι συνεχιζόμενες αυξήσεις και η μεγάλη αβεβαιότητα που επικρατεί προεξοφλούν ότι θα εκτινάξουν περαιτέρω τις τιμές πολλών προϊόντων, μεταξύ των οποίων και των αγροτικών.  

Έρχονται νέες αυξήσεις

Όπως και χθες επεσήμανε ο «Πρωινός Λόγος» οι νέες αυξήσεις στα γαλακτοκομικά είναι «προ των θυρών», καθώς το κόστος παραγωγής των κτηνοτροφικών μονάδων από την εκτίναξη της τιμής των ζωοτροφών έχει ανέβει σε «απαγορευτικά» επίπεδα, προκαλώντας και ζήτημα βιωσιμότητας σε πολλές από αυτές.  Το θετικό είναι ότι προς το παρόν δεν φαίνεται να υπάρχει προβληματισμός ως προς την επάρκεια των προϊόντων, αν και δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο το γεγονός ότι σε σούπερ μάρκετ διαπιστώνονται ελλείψεις σε ορισμένα προϊόντα, που ενδεχομένως να οφείλονται στις αδυναμίες των βιομηχανιών να βρουν πρώτες ύλες ή και να καλύψουν το σύνολο της ζήτησης. Ενδεχομένως πρόβλημα επάρκειας να υπάρξει τη νέα καλλιεργητική περίοδο σε λιπάσματα, που είναι συνδυασμός και της μείωσης των εισαγωγών, αλλά και της διαθεσιμότητας φυσικού αερίου που χρησιμοποιούν οι μεγάλες βιομηχανίες.  

Το «καλάθι των 50 ειδών» 

Το σκηνικό που έχει διαμορφωθεί και το οποίο προκαλεί «τρόμο» στα μικρομεσαία – από πλευράς οικονομικών δυνατοτήτων – νοικοκυριά  απασχολεί την Κυβέρνηση, αλλά και προκαλεί πολιτικές αναταράξεις. Οι δυνατότητες θεσμικών παρεμβάσεων για συγκράτηση των τιμών σε καθεστώς ελεύθερης αγοράς είναι αντικειμενικά περιορισμένες γι’ αυτό και ο Υπουργός Ανάπτυξης Άδωνις Γεωργιάδης επιχειρεί μέσω «εκκλήσεων και παρακλήσεων» να πείσει τις μεγάλες αλυσίδες των σούπερ μάρκετ να συμβάλλουν στη συγκράτηση των τιμών σε βασικά είδη που κατά βάση αποτελούν το «καλάθι της νοικοκυράς» και τα οποία αριθμούνται σε 50. 

Μιλώντας χθες σε τηλεοπτικό σταθμό (OPEN) o κ. Γεωργιάδης είπε ότι το Υπουργείο θα ορίσει τις 50 κατηγορίες προϊόντων που πρέπει να περιλαμβάνει αυτό το καλάθι, όπως συμβαίνει σε άλλες χώρες για στατιστικούς λόγους.  Η οδηγία που θα δοθεί θα περιλαμβάνει γάλα, τυρί, κρέας, απορρυπαντικά κ.α. και «μετά κάθε αλυσίδα σούπερ μάρκετ θα μπορεί να βάλει τα προϊόντα που θα διαλέγει στις τιμές που θέλει», όπως εξήγησε. 

Ο Πρόεδρος του ΕΕΑ Γιάννης Χατζηθεοδοσίου αναφερόμενος στο ζήτημα αυτό, τόνισε ότι ουσιαστικά 6 αλυσίδες του κλάδου, έχουν το 85% του τζίρου στα τρόφιμα και στη δύσκολη αυτή συγκυρία οφείλουν να συγκρατήσουν τις τιμές για να αντέξουν τα νοικοκυριά και η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα. Χαρακτήρισε «πρώτο βήμα» για την επίτευξη του στόχου αυτού τη συνάντηση που έγινε προχθές στο Υπουργείο Ανάπτυξης, ζητώντας να υπάρξει ισότιμη μεταχείριση των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων. 

Προτάσεις και ουσία 

Το θέμα της ακρίβειας αποτελεί ένα από τα ζητήματα πολιτικής αντιπαράθεσης Κυβέρνησης και Αντιπολίτευσης. Χθες ο τομεάρχης Ανάπτυξης του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Χαρίτσης, αντί της «μη αύξησης της τιμής των βασικών προϊόντων», πρότεινε τη μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα και  την επαναφορά της επιδότησης στο πετρέλαιο κίνησης. Τόσο η υπό διαμόρφωση συμφωνία Υπουργείου – Επιχειρήσεων, όσο και η πρόταση ΣΥΡΙΖΑ για μείωση του ΦΠΑ, έχουν ένα κοινό σημείο: Την «εποχικότητα». Δηλαδή οι παρεμβάσεις θα έχουν απόδοση για μικρή χρονική διάρκεια εάν συνεχιστεί να καλπάζει το ενεργειακό κόστος και κατ’ επέκταση το κόστος παραγωγής. 

«Παγωμένο» το κλίμα

Πρόκειται για πρόσκαιρες λύσεις οι οποίες δεν αντιμετωπίζουν τη «ρίζα» του προβλήματος και δεν  επαναφέρουν το «καλάθι της νοικοκυράς» στο πρότερο βάρος του. 

Το γεγονός δε ότι η ακρίβεια είναι  στο μεγαλύτερο ποσοστό της «εισαγόμενη»,  καθιστά ακόμη πιο ευάλωτη την ελληνική οικονομία και μεγαλώνει την αβεβαιότητα των ελληνικών νοικοκυριών για τους επόμενους κρίσιμους μήνες, που τροφοδοτεί και το κλίμα «παγώματος» που διατρέχει την τοπική κοινωνία στο σύνολό της. Όσο μάλιστα θα διαρκεί αυτή η κατάσταση, τόσο και θα δυσκολεύει η ζωή των νοικοκυριών.