Μεγάλες επιχειρήσεις εγκατέλειψαν τη δραστηριότητά τους εξαιτίας και του ανθελληνικού κλίματος…
Μέσα σε τέσσερα χρόνια από την 1η θέση η Ελλάδα έπεσε στην 9η σε άμεσες ξένες επενδύσεις που απομειώθηκαν κατά 78%
Κατακόρυφη αύξηση της επιχειρηματικότητας από Ιταλούς και Τούρκους
• Μετά από μια 15ετία σχεδόν μεγάλων ελληνικών επενδύσεων στη γειτονική Αλβανία, τα τελευταία χρόνια η εικόνα έχει αλλάξει άρδην. Η Ελλάδα από πρώτη στη λίστα των άμεσων επενδύσεων που ήταν μέχρι και το 2017, δύο χρόνια αργότερα το 2021 έχει «πέσει» στην 9η θέση!
Η Ελλάδα μάλιστα ήταν η μόνη ξένη χώρα που μέχρι το 2017 έχει πραγματοποιήσει άμεσες ξένες επενδύσεις άνω του 1 δισ. ευρώ, περίοδο κατά την οποία είχε κορυφωθεί η οικονομική κρίση στο εσωτερικό της.
Η Ελλάδα όλα αυτά τα χρόνια είχε πρωταγωνιστικό ρόλο στην ανασυγκρότηση της Αλβανίας, όχι μόνο δηλαδή με τα εμβάσματα και τα εισοδήματα που αποκτούσαν οι μετανάστες στη χώρα μας, αλλά και μέσω των μεγάλων επενδύσεων που γινόταν στο εσωτερικό της.
Τα στοιχεία για την υποχώρηση των Ελληνικών επενδύσεων στην Αλβανία δεν επιδέχονται καμία αμφισβήτηση καθώς προέρχονται από το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της Ελληνικής Πρεσβείας στα Τίρανα.
Το ερώτημα βέβαια που δεν απαντάται είναι που οφείλεται αυτή η «αποχώρηση» μεγάλων επιχειρήσεων από την Αλβανική αγορά. Ενδεικτικά αναφέρονται ότι τη διετία 2018-2019 αποχώρησαν δύο Ελληνικές Τράπεζες (Εθνική- Πειραιώς), επίκειται η ολοκλήρωση της πώλησης της Alpha Bank, το νοσοκομείο Υγεία, το New York College και ο Όμιλος ΟΤΕ / Telekom Albania.
Η χρονική συγκυρία παραπέμπει και στο «σφιχταγκάλιασμα» του Ράμα με τον Τούρκο Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν και την όξυνση του Ανθελληνικού κλίματος, που έβαλε σε προβληματισμό τους Έλληνες επενδυτές. Δεν περνά επίσης απαρατήρητη και η σαφής εύνοια που επιδεικνύεται προς επιχειρήσεις και επιχειρηματίες άλλων χωρών σε αντίθεση με την «ψυχρότητα» που συναντούν αρκετοί Έλληνες επιχειρηματίες.
Μέσα σε ένα τέτοιο κλίμα, φαίνεται ότι δεν υπάρχει ικανός αριθμός Ομογενών ώστε να στηρίξουν τη λειτουργία και φυσικά την οικονομική τους ανάπτυξη, καθώς ο εθνικισμός της μεγάλης μάζας των Αλβανών λειτουργούσε και λειτουργεί αποτρεπτικά για συναλλαγές με επιχειρήσεις που έχουν ελληνική αναφορά ή συμμετοχή.
Με την ανωτέρω κατάσταση να έχει παγιωθεί η φθίνουσα πορεία των επενδύσεων συνεχίζεται και όπως αναφέρεται στην Έκθεση, η Ελλάδα αποτελεί τη μόνη χώρα με ταχέως φθίνουσα επενδυτική πορεία στην Αλβανία.
Έτος καμπής για τις ελληνικές άμεσες επενδύσεις ήταν το 2019, όταν το απόθεμα του ελληνικού επενδεδυμένου κεφαλαίου στη χώρα μειώθηκε απότομα έναντι του 2018 κατά 55,7% (-597,4 εκατ. ευρώ), ενώ αξιοσημείωτη είναι και η αποεπένδυση το 2021 κατά 44,2% (203,7 εκατ. ευρώ) σε σύγκριση με το 2020.
Μείωση 78% των ελληνικών επενδύσεων
Την ώρα που οι Έλληνες «εγκαταλείπουν» την Αλβανία, άλλες χώρες ενισχύουν συνεχώς την παρουσία τους. Συγκεκριμένα την περίοδο 2014-2021 η Ελληνική επενδυτική παρουσία στην Αλβανία απώλεσε σχεδόν 1 δισ. ευρώ ή το 78% του συνολικού επενδεδυμένου κεφαλαίου, με αποτέλεσμα η Ελληνική συμμετοχή να έχει περιοριστεί στο 2,7% των συνολικών άμεσων ξένων επενδύσεων.
Αντίθετα άλλες ανταγωνίστριες χώρες, όπως η Ιταλία και η Τουρκία ενίσχυσαν την επενδυτική τους θέση κατά 93% και 75% αντίστοιχα. Παράλληλα, σημαντική αύξηση παρουσίασαν οι ΞΑΕ άλλων ανταγωνιστριών βαλκανικών χωρών (Βουλγαρία, Σερβία, Βόρεια Μακεδονία), εκκινώντας ωστόσο από μακράν χαμηλότερη αφετηρία σε σχέση με τη χώρα μας.
Μειώνονται και οι επιχειρήσεις
Σημαντική μείωση όμως παρουσιάζει και ο αριθμός των επιχειρήσεων ελληνικών ή μεικτών συμφερόντων, οι οποίες από 430 το 2019, έπεσαν στις 341 το 2021, με την Ελλάδα να κατατάσσεται στη 2η θέση μετά την Ιταλία οι επιχειρήσεις της οποίας ανέρχονται σε 2.675 και αντιστοιχούν στο 40,3% των ξένων ή μεικτών επιχειρήσεων στη χώρα! (Το αντίστοιχο ποσοστό των ελληνικών είναι 5,1%).
Από τις 341 επιχειρήσεις ελληνικών συμφερόντων στην Αλβανία, οι 244 δραστηριοποιούνται στην προσφορά υπηρεσιών και οι υπόλοιπες 97 στην παραγωγή αγαθών. Στην πλειονότητά τους (οι 270) αποτελούν μικρές επιχειρήσεις που απασχολούν κάτω από 10 εργαζομένους), οι 51 είναι μεσαίου μεγέθους (λιγότερους από 50 εργαζόμενους) και μόνο οι 20 συγκαταλέγονται στις μεγάλες επιχειρήσεις (πάνω από 50 εργαζομένους). Ο μικρός αριθμός επιχειρήσεων ελληνικών ή μεικτών συμφερόντων περιορίζει και τις θέσεις εργασίας που μπορούν να προσφέρουν σε ομογενείς (εάν υπάρχει διαθέσιμο προσωπικό), αλλά και γενικά στην απασχόληση που αποτελεί έναν επιπλέον παράγοντα ενίσχυσης της θέσης τους στην Αλβανική αγορά, πράγμα που προς το παρόν δεν διαφαίνεται.
Μνήμες από το παρελθόν
Η τωρινή περίοδος υποχώρησης των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων στη γειτονική Αλβανία, δεν είναι η πρώτη που γίνεται. Έχει προηγηθεί η περίοδος προ των «πυραμίδων» κατά την οποία είχαν σπεύσει πολλοί Έλληνες, μικρομεσαίας κυρίως οικονομικής επιφάνειας, για να επενδύσουν στην Αλβανία και να εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες που ανοίγονταν μπροστά τους. Με το ξέσπασμα των «πυραμίδων» και τα όσα επακολούθησαν οι περισσότεροι από αυτούς είδαν τις επενδύσεις και τις περιουσίες τους να χάνονται και οι ίδιοι να καταστρέφονται.
Τώρα βέβαια η υποχώρηση γίνεται με «κανονικές» συνθήκες ως προς τις νομικές διαδικασίες, κάτω όμως από πίεση πιο συγκαλυμμένη από το Αλβανικό κατεστημένο και τις συνεχείς ανθελληνικές κορώνες από Μεγάλα Μέσα Ενημέρωσης – και όχι μόνο- που έχουν αναφορά απευθείας στο περιβάλλον του Αλβανού Πρωθυπουργού Έντι Ράμα.
Παρά την γενική απαισιοδοξία που διαπιστώνεται, υπάρχουν και ορισμένοι επιχειρηματίες που ελπίζουν ότι μπορεί να υπάρξει μια 3η επενδυτική περίοδος Ελλήνων στην Αλβανία, που προϋποθέτει όμως ότι η γειτονική χώρα θα μετατραπεί σε κράτος Δικαίου, πράγμα πολύ δύσκολο με τις σημερινές συνθήκες και ενόσω η Τουρκία επιχειρεί (και έχει) ρόλο και λόγο στα πολιτικά της δρώμενα. Ο χρόνος θα δείξει και μακάρι να σταματήσει εδώ η φθίνουσα πορεία των Ελληνικών επενδύσεων στην Αλβανία…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου