Όταν άρχισε η επανάσταση δεν υπήρχε μία κεντρική κυβέρνηση.
Τις κοινότητες εξακολουθούσαν, όπως και επί τουρκοκρατίας, να κυβερνούν οι δημογέροντες, οι οποίοι εισέπρατταν και τους φόρους. Όμως, ο λαός και αγωνιζόμενος στρατός δεν ήταν ευχαριστημένοι με τους δημογέροντες. Έτσι, στις 26 Μαΐου 1821 συνήλθαν οι πρόκριτοι και οι αρχιερείς στη μονή των Καλτετζών ανάμεσα στα όρια Αρκαδίας και Λακωνίας και διόρισαν επιτροπή από προκρίτους, η οποία ονομάστηκε Γερουσία και ανέλαβε μαζί με τον αρχιστράτηγο Πετρόμπεη να φροντίζει για τις ανάγκες του Αγώνα. Οι πρόκριτοι στην απόφασή τους αυτή δεν ρώτησαν το λαό. Επομένως η κεντρική αυτή διοίκηση της Πελοποννήσου ήταν ολιγαρχική.
Η κοινοτική διοίκηση εξακολουθούσε, όπως και επί τουρκοκρατίας, και οι φόροι ορίστηκε να παραδίνονται στη Γερουσία. Αλλά δηλώθηκε καθαρά ότι η νέα κυβέρνηση θα ήταν μόνο για την Πελοπόννησο και θα ίσχυε μέχρι την απελευθέρωση της Τριπολιτσάς, οπότε και θα διοργανώνονταν ενιαία διοίκηση για όλη την επαναστατημένη Ελλάδα.
Λίγες ημέρες μετά την πράξη των Καλτετζών έφθασε στην Ελλάδα ο νεότερος αδελφός του Αλεξ. Υψηλάντη ο Δημήτριος Υψηλάντης ως εκπρόσωπος του Γενικού Επιτρόπου, για να αναλάβει την ηγεσία του Αγώνα. Οι στρατιωτικοί και ο λαός τάχτηκαν με το μέρος του και ο Υψηλάντης ανέλαβε την αρχηγία του στρατού που πολιορκούσε την Τριπολιτσά ως εκπρόσωπος του αδελφού του. Η παρουσία του Υψηλάντη ενέπνευσε θάρρος στους Έλληνες και φόβο στους Τούρκους, οι οποίοι έβλεπαν ότι οι ραγιάδες απόκτησαν αρχηγό με πριγκιπικό όνομα.
Ο Δημ. Υψηλάντης ανέθεσε στον Αλεξ. Μαυροκορδάτο να οργανώσει πολιτικά τη Στερεά Ελλάδα. Ο Μαυροκορδάτος πήρε μαζί του και τον Θεόδωρο Νέγρη και ανέλαβε αυτός μεν να οργανώσει τη Δυτική Στερεά Ελλάδα με πρωτεύουσα το Μεσολόγγι, ο δε Νέγρης την ανατολική με έδρα την Άμφισσα.
Έτσι, δημιουργήθηκαν δύο νέες τοπικές εκτός της Πελοποννήσου. Η Γερουσία της Δυτικής Ελλάδας, η οποία ήταν δεκαμελές συμβούλιο από προκρίτους και οπλαρχηγούς και είχε τη φροντίδα να διατηρεί την τάξη και την ασφάλεια, να ενισχύει τον Αγώνα και να διαχειρίζεται τα δημόσια εισοδήματα. Στην Ανατολική Ελλάδα δημιουργήθηκε ο Άρειος Πάγος, αποτελούμενος από δώδεκα μέλη.
Και οι δύο αυτές οργανώσεις ανέθεταν τη διεύθυνση των πραγμάτων στους πολιτικούς, μείωναν το κύρος του Υψηλάντη και έγιναν αιτία να χωρισθεί σε τμήματα το έθνος. Έτσι, υποθάλπονταν ο τοπικός πατριωτισμός.
Η Ελληνική Επανάσταση εδραιώθηκε στην Πελοπόννησο με την απελευθέρωση της Τριπολιτσάς στις 23 Σεπτεμβρίου 1821. Αμέσως μετά, ο Δημήτριος Υψηλάντης, ως εκπρόσωπος του αδελφού του Αλέξανδρου Υψηλάντη, με προκήρυξη κάλεσε το λαό να εκλέξει αντιπροσώπους για την Εθνοσυνέλευση. Έτσι, στις 20 Δεκεμβρίου 1821, στην Επίδαυρο άρχισε τις εργασίες της, η πρώτη των Ελλήνων Εθνοσυνέλευση, η οποία ονομάστηκε «Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου».
Την 1η Ιανουαρίου 1822 υποβλήθηκε στη Συνέλευση για συζήτηση και ψήφιση το προσωρινό πολίτευμα της Ελλάδος, του οποίου προτάσσονταν η ακόλουθη διακήρυξη: «Το Ελληνικόν Έθνος, το υπό την φρικώδη Οθωμανικήν δυναστείαν μη δυνάμενον να φέρη τον βαρύτατον και απαραδειγμάτιστον ζυγόν της τυραννίας, και αποσείσαν αυτόν με μεγάλας θυσίας, κηρύττει σήμερον διά των νομίμων παραστατών του, εις εθνικήν συνηγμένων συνέλευσιν, ενώπιον Θεού και ανθρώπων, την πολιτικήν αυτού ύπαρξιν και ανεξαρτησίαν».
Όταν ολοκληρώθηκαν οι εργασίες της Εθνοσυνέλευσης εκδόθηκε η ακόλουθος διακήρυξη: «Απόγονοι του σοφού και φιλανθρώπου Έθνους των Ελλήνων, σύγχρονοι των νυν πεφωτισμένων και ευνομουμένων λαών της Ευρώπης και θεαταί των καλών, τα οποία αυτοί υπό την αδιάρρηκτον των νόμων αιγίδα απολαμβάνουσιν, ήτο αδύνατον πλέον να υποφέρωμεν μέχρι αναλγησίας και ευηθείας την σκληράν του Οθωμανικού κράτους μάστιγα, ήτις ήδη τέσσαρας περίπου αιώνας επάταξε τας κεφαλάς ημών και αντί του λόγου, την θέλησιν ως νόμον γνωρίζουσα, διώκει και διέταττε τα πάντα δεσποτικώς και αυτογνωμόνως.
Μετά μακράν δουλείαν ηναγκάσθημεν τέλος πάντων να λάβωμεν τα όπλα εις χείρας και να εκδικήσωμεν εαυτούς και την πατρίδα ημών από μίαν τοιαύτην φρικτήν και ως προς την αρχήν αυτής άδικον τυραννίαν, ήτις ουδεμίαν άλλην είχεν ομοίαν, ή καν δυνομένην οπωσούν μετ’ αυτής να παραβληθή δυναστείαν.
Ο κατά των Τούρκων πόλεμος ημών, μακράν του να στηρίζεται εις αρχάς τινάς δημαγωγικάς και στασιώδεις ή ιδιωφελείς μέρους τινός του σύμπαντος Ελληνικού Έθνους σκοπούς, είναι πόλεμος εθνικός, πόλεμος ιερός, πόλεμος του οποίου η μόνη αιτία είναι η ανάκτησις των δικαίων της προσωπικής ημών ελευθερίας, της ιδιοκτησίας και της τιμής, τα οποία ενώ την σήμερον όλοι οι ευνομούμενοι και γειτονικοί λαοί της Ευρώπης τα χαίρουσι…».
Η διακήρυξη αυτή της Εθνοσυνέλευσης της Επιδαύρου δίνει αποστομωτική απάντηση σε όλους τους διαστρεβλωτές της Ελληνικής Ιστορίας: «Ο κατά των Τούρκων πόλεμος είναι πόλεμος ιερός, εθνικός, η μόνη αιτία είναι η ανάκτησις των δικαίων της προσωπικής ημών ελευθερίας…».
Ανάμεσα στις άλλες αποφάσεις της Εθνοσυνέλευσης είναι η καθιέρωση της κυανόλευκης σημαίας.
Οι Έλληνες του 1821, όταν ξεσηκώθηκαν για να αποτινάξουν το ζυγό της σκλαβιάς, ήταν πολύ ευαισθητοποιημένοι στο θέμα της δουλείας, να πωλούνται και να αγοράζονται άνθρωποι «σαν πρόβατα και αγελάδες». Δυστυχώς, αυτό ίσχυε ακόμη τότε στον «πολιτισμένο κόσμο» της εποχής η αγοραπωλησία ανθρώπων. Έτσι, οι Έλληνες μόλις κατόρθωσαν να ψηφίσουν τον «Οργανικό Νόμο», δηλ. «Προσωρινό Πολίτευμα της Ελλάδος» (=Το πρώτο Σύνταγμα της Ελλάδος) την 1η Ιανουαρίου 1822, είχαν ως πρώτο μέλημά τους την κατάργηση της δουλείας, της αγοραπωλησίας ανθρώπων. Έτσι, στις 15 Φεβρουαρίου 1822 ψηφίστηκε ο σχετικός νόμος…
Στις 29 Μαρτίου 1823 συνήλθε η «Δευτέρα Εθνοσυνέλευσις» στο Άστρος της Κυνουρίας. Οι αξιόλογες πολεμικές επιτυχίες των Ελλήνων κατά τα έτη 1822 και 1823 τους εμέθυσαν και σαν να είχε εξοντωθεί τελείως ο εχθρός, φιλονικούσαν ποιος θα κυβερνάει στο νέο κράτος. Οι πολεμικές νίκες εξύψωσαν κυρίως το γόητρο των στρατιωτικών, προπάντων μετά την καταστροφή της στρατιάς του Δράμαλη. Εξακολουθούσαν, λοιπόν, οι εσωτερικές διχόνοιες και τα πράγματα ήταν πολύ ανώμαλα.
Κάτω από αυτές τις συνθήκες το Μάρτιο του 1823 συνήλθε η Δεύτερη Εθνοσυνέλευση στο Άστρος. Αλλά, αντί να διορθώσει η Συνέλευση τα κακώς έχοντα, συνέβαλε στον ερεθισμό των παθών. Η Εθνοσυνέλευση με πρόεδρο τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη κατάργησε τις τοπικές κυβερνήσεις Πελοποννήσου και Στερεάς Ελλάδας. Κατάργησε τον τίτλο του αρχιστρατήγου, τον οποίο είχε ο Κολοκοτρώνης και ανέθεσε τη στρατιωτική διοίκηση σε τριμελή Επιτροπή: από έναν Πελοποννήσιο, έναν Στερεοελλαδίτη και ένα Νησιώτη. Ψήφισε πάλι το Σύνταγμα της Επιδαύρου με ελαφρές τροποποιήσεις.
Στο επόμενο διάστημα είχε διαμορφωθεί νέα πολιτική ζύμωση, με τη μεσολάβηση, φυσικά, και της έξωθεν προπαγάνδας. Έτσι, εκδηλώθηκαν ζωηρότερα οι τοπικές αντιθέσεις. Δηλαδή, η Ελλάδα διαιρέθηκε σε τρεις φατρίες: τους Νησιώτες, τους Στερεοελλαδίτες και τους Πελοποννησίους. Κάθε μία από αυτές στηρίχθηκε σε μία από τις τρεις μεγάλες δυνάμεις: της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Ρωσίας. Έτσι, δημιουργήθηκαν τα τρία κόμματα. Το Αγγλικό, του οποίου ηγέτες ήταν ο Μαυροκορδάτος και ο Μιαούλης, το Γαλλικό με αρχηγό τον Κωλέτη και το Ρωσικό με ηγέτη τον Κολοκοτρώνη.
Με τις συνθήκες αυτές στις 29 Μαρτίου 1827 άρχισε τις εργασίες η 3η Εθνοσυνέλευση, η λεγομένη «Η εν Τροιζήνι Εθνοσυνέλευσις». Στο μεταξύ όμως μεσολάβησαν κάποιες εξελίξεις: Τα συμφέροντα της Αγγλίας επέβαλαν διατήρηση φιλικών σχέσεων με την Τουρκία και ενίσχυσή της στις επεκτατικές βλέψεις της Ρωσίας. Ο φόβος όμως ότι η Ρωσία με την εύνοιά της στην Ελληνική Επανάσταση θα οδηγούσε στη διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και θα εδημιουργείτο μεγάλο Χριστιανικό κράτος, το οποίο θα ήταν στην επιρροή της Ρωσίας, επέβαλε στροφή (εν μέρει) της αγγλικής πολιτικής μετά το 1825, υπέρ των αγωνιζομένων Ελλήνων…
Ευνοούσε τη δημιουργία Ελληνικού Κράτους, αλλά με όσο το δυνατό περιορισμένα όρια. Έτσι, θα είχε «και την πίτα ακέραιη και τον σκύλο χορτάτο». Ικανοποιούσε το αίτημα των Ελλήνων, για δημιουργία Ελληνικού Κράτους, αλλά δεν αφαιρούσε από την Τουρκία πολλά εδάφη. Συγκεκριμένα ήθελε για την Ελλάδα μόνο την Πελοπόννησο και μερικά νησιά. Αυτό θα ήταν το Ελληνικό Κράτος.
Οι Άγγλοι αυτοαποκαλύφτηκαν στις 3 Μαΐου 1829 που οι Τούρκοι υπέγραψαν τη συνθήκη παράδοσης του Μεσολογγίου στους Έλληνες. Ο Διονύσιος Κόκκινος στο κλασικό έργο του «Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΙΣ», τόμος 12ος σελ. 120, γράφει: «…Κατά την αυτήν ημέραν έφθασε προ του Μεσολογγίου ο Άγγλος πλοίαρχος Σπένσερ επιβαίνων του πολεμικού σκάφους Μαδαγασκάρη και ως διά να επαληθεύση διά σκανδαλώδους επεμβάσεως την εναντίον της επεκτάσεως των ορίων της Ελλάδος επί της Στερεάς βρετανικήν πολιτικήν, ανεκοίνωσεν ότι ήλθε με την εντολήν να λύση έστω και διά της βίας την πολιορκίαν. Ο Μιαούλης έσπευσε να τον επισκεφθή και διά θαρραλέας δηλώσεώς του τον ηνάγκασε να αρκεσθή μόνον να γνωστοποιήση τον σκοπόν της αφίξεώς του εις τους Τούρκους και να αποπλεύση. Οι Τούρκοι δεν άλλαξαν γνώμην…».
Η Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας εψήφισε το νέο Σύνταγμα. Η νομοθετική εξουσία εδόθηκε σε σώμα αντιπροσώπων του λαού, το οποίο για πρώτη φορά τότε ονομάστηκε Βουλή.
Αναγνωρίστηκε όμως ότι η εκτελεστική εξουσία πρέπει να ασκήται από ένα μόνο πρόσωπο, τον Κυβερνήτη. Και μετά από πολλές συζητήσεις η Εθνοσυνέλευση εξέλεξε στις 30 Μαρτίου 1827 τον Ιωάννη Καποδίστρια ως πρώτον Κυβερνήτη της Ελλάδος για εφτά χρόνια. Παράλληλα, με τις υποδείξεις των «μεγάλων μας συμμάχων…», η Εθνοσυνέλευση διόρισε τον Άγγλο στρατηγό Τσωρτς ως αρχιστράτηγο και τον Κόχραν ως ναύαρχο του Ελληνικού Στόλου.
Φυσικά, οι δύο αυτοί είχαν τη μυστική εντολή να περιορίσουν τα όρια του Ελληνικού κράτους μόνον στην Πελοπόννησο. Ο Καποδίστριας διέβλεπε τα σχέδια των Άγγλων και, όταν ήρθε στην Ελλάδα, το πρώτο πράγμα που φρόντισε ήταν η επέκταση των ορίων της χώρας όσο το δυνατό περισσότερο χώρο. Όταν φρόντισε να αναζωπυρωθεί η επανάσταση στη Στερεά Ελλάδα, οι Άγγλοι του ζήτησαν να αποσύρει τα στρατεύματα από εκεί. Ο Καποδίστριας απάντησε ότι δεν είναι κυβερνητικά στρατεύματα, αλλά αυτοτελή επαναστατικά κινήματα (Ελλην. Επανάστασις, τόμος 12ος, σελ. 44 και 137). Γι’ αυτά τον περίμεναν κάποιοι στις 27 Σεπτεμβρίου 1831 στον Άγιο Σπυρίδωνα του Ναυπλίου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου