Η ισότητα των φύλων στον πλανήτη Παγκόσμιο Οικονομικό Forum - Οκτώβριος 2016

 

Στις 26 Οκτωβρίου 2016 το Παγκόσμιο Οικονομικό Forum, με έδρα τη Γενεύη, δημοσιοποίησε την Έκθεση για το χάσμα μεταξύ γυναικών και ανδρών στον πλανήτη με τίτλο «The Global Gender Gap Report 2016». Η Έκθεση περιλαμβάνει εκτενή στατιστική καταγραφή της κατάστασης της ισότητας των φύλων σε 144 χώρες, εστιάζοντας σε τέσσερις βασικούς τομείς πολιτικής: την υγεία, την εκπαίδευση, την οικονομία και την πολιτική.

Το βασικό συμπέρασμα του εν λόγω ερευνητικού πονήματος είναι ότι ο ρυθμός προόδου εξακολουθεί να παραμείνει υπερβολικά αργός, με αποτέλεσμα ο μισός και πλέον πληθυσμός του πλανήτη να υφίσταται πολλαπλές διακρίσεις σε βάρος της οικονομικής και κοινωνικής ευημερίας του συνόλου της ανθρωπότητας.

Χαρακτηριστικές είναι οι προβλέψεις της Έκθεσης για τον χρόνο που θα χρειαστούν διάφορες περιοχές του κόσμου για την επίτευξη της πλήρους ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών, εάν εξακολουθήσουν να δρουν με τον τωρινό ρυθμό. Σύμφωνα με αυτές, 129 χρόνια θα χρειαστούν για τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, 146 για την Ανατολική Ασία και τον Ειρηνικό, 149 για την Ανατολική Ευρώπη και την Κεντρική Ασία και 61 χρόνια για τη Δυτική Ευρώπη.

Το πλέον ενδιαφέρον χαρακτηριστικό της Έκθεσης αποτελεί η κατάταξη των 144 χωρών με βάση τις συνολικές τους επιδόσεις στην ισότητα των φύλων με την εξής βαθμολογία: από 0,00 για την πλήρη ανισότητα έως 1,00 για την πλήρη ισότητα. Οι Σκανδιναβικές χώρες καταλαμβάνουν, ως συνήθως, τις πρώτες θέσεις της γενικής κατάταξης (Ισλανδία, Φινλανδία, Νορβηγία και Σουηδία στην πρώτη τετράδα με 0,874 μονάδες για την πρωταθλήτρια Ισλανδία). Οι τέσσερις τελευταίες θέσεις του πίνακα καταλαμβάνονται από τις χώρες Σαουδική Αραβία, Συρία, Πακιστάν και Υεμένη (η Υεμένη συγκεντρώνει μόλις 0,516 μονάδες).

Η Ελλάδα (σελίδες 184-185 της έντυπης έκδοσης) κατέχει την 92η θέση, μεταξύ της Ουρουγουάης (91η θέση) και του Τατζικιστάν (93η θέση), σε σύνολο 144 χωρών με 0,680 μονάδες και επιμέρους αυξομειώσεις στους τέσσερις βασικούς τομείς πολιτικής: 85η θέση στους τομείς της οικονομίας και της εκπαίδευσης, 54η θέση στον τομέα της υγείας και 101η θέση στην πολιτική με μόλις 0,104 μονάδες.

Η όποια πρόοδος για τη χώρα μας στην ισότητα των φύλων εξακολουθεί να είναι αργή έως στάσιμη με βάση τη σύγκριση σε μία δεκαετία: το 2006 το Παγκόσμιο Οικονομικό Forum εξέτασε 115 χώρες και κατέταξε την Ελλάδα στην 69η θέση με 0,654 μονάδες, ενώ δέκα χρόνια αργότερα, οι μονάδες αυξήθηκαν μόλις στις 0,680. Όσον αφορά την Κύπρο, καταλαμβάνει την 84η θέση, μεταξύ της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης και του Καμερούν, στη γενική κατάταξη με 0,684 μονάδες και την 105η θέση στον τομέα της πολιτικής με μόλις 0,100 μονάδες.

Επιπλέον χρήσιμες επισημάνσεις από τα στοιχεία της Έκθεσης, αφορούν στα εξής:

• Σύμφωνα με τη Διεθνή Συνομοσπονδία Εργατικών Συνδικάτων, η επένδυση του 2% του ΑΕΠ στη δημιουργία και την αναβάθμιση των υπηρεσιών φύλαξης και φροντίδας παιδιών δύναται να συμβάλει στην αύξηση της συνολικής απασχόλησης από 2,4% έως 6,1% ανάλογα με το οικονομικό προφίλ κάθε χώρας. 
• Οι γυναίκες σε ηλικία εργασίας συμμετέχουν στην επίσημη οικονομία σε ποσοστό 54% παγκοσμίως έναντι 81% των ανδρών. Αναφορικά με την προσφορά εργασίας χωρίς αμοιβή, το 34% αφορά τους άνδρες και το υπόλοιπο ποσοστό τις γυναίκες. Αυτή η ανισότητα ξεκινά από την παιδική ηλικία, με τα κορίτσια να αφιερώνουν το 30% και πλέον του χρόνου τους σε ανάλογες δραστηριότητες χωρίς αμοιβή έναντι των αγοριών.
• Οι γυναίκες κατέχουν θέση στα διοικητικά συμβούλια εταιριών κατά μέσο όρο σε ποσοστό μόλις 14% διεθνώς. Από την άλλη, πέντε ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες εφαρμόζουν άμεσα ή έμμεσα το σύστημα της ποσόστωσης, έχουν καταφέρει να ξεπεράσουν το φράγμα του 30%: Ισλανδία, Νορβηγία, Γαλλία, Λετονία και Φινλανδία. Οι οικονομίες της Σλοβενίας, της Νορβηγίας και της Σουηδίας, θεωρούνται από τις πλέον ισότιμες και φιλικές με βάση τη διάσταση του φύλου στην ομάδα χωρών με υψηλό ΑΕΠ.
• Αναφορικά με την είσοδο των νέων στην αγορά εργασίας και το επίπεδο εκπαίδευσής τους, καταγράφονται τα εξής κενά: σχεδόν πλήρης ισότητα στην πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση (αντίστοιχα μόλις 2% και 3% κενό μεταξύ των δύο φύλων) και 7% ανισότητα στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ανησυχητικό ποσοστό ανισότητας μεταξύ των αποφοίτων θετικών, οικονομικών και τεχνολογικών επιστημών καταγράφεται διεθνώς σε βάρος της οικονομικής αναβάθμισης και ανεξαρτησίας των γυναικών: 47% κενό μεταξύ ανδρών και γυναικών αποφοίτων.

Η συγκεκριμένη δράση ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων εντάσσεται στο θεματικό πεδίο «Θεσμικοί Μηχανισμοί για την Ισότητα των Φύλων» και υλοποιείται στο πλαίσιο αξιοποίησης όλων των εργαλείων στον αγώνα για την επίτευξη της ουσιαστικής ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών, σύμφωνα και με τις κατευθυντήριες γραμμές των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (Ατζέντα 2030).

Η Έκθεση, συνολικής έκτασης 382 σελίδων στην αγγλική γλώσσα, βρίσκεται στον ιστότοπο:http://www3.weforum.org/docs/GGGR16/WEF_Global_Gender_Gap_Report_2016.pdf .