ΤΑ ΠΟΛΥ ΠΑΛΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΣΤΗΝ ΠΕΛΛΑ

 

Το 1922 ιδρύθηκε στην Έδεσσα ο Σύλλογος Μ. Αλέξανδρος ο οποίος υφίσταται μέχρι σήμερα με μεγάλη προσφορά στα πολιτιστικά και πνευματικά δρώμενα του τόπου. Κάποτε όμως είχε και αθλητικά τμήματα και μάλιστα και ραδιοφωνική ομάδα. Κατά την διάρκεια όμως ενός ποδοσφαιρικού αγώνα πέθανε αγωνιζόμενος ένας ποδοσφαιριστής του συλλόγου ονόματι Γκίκης, το πιθανότερο από καρδιακή προσβολή και αυτό ήταν αιτία να διαλυθεί το ποδοσφαιρικό τμήμα του συλλόγου. Στα τμήματά του είχε και μουσική μπάντα κάτι που δυστυχώς στερείται σήμερα ο Δήμος της Έδεσσας όπως στερείται τα τελευταία χρόνια και ο σύλλογος το ιδιόκτητο κτίριο ένεκα αρχαιολογίας η οποία σκαλίζει ενίοτε τα ντουβάρια προσπαθώντας να μας πείσει ότι πρόκειται να βρεθούν αξιόλογα αρχαιολογικά ευρήματα. Το κτίριο αυτό μέχρι και την απελευθέρωση ήταν τζαμί και ονομαζόταν Χιουνκιαρ, και κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο χρησιμοποιήθηκε ως σταύλος από τις συμμαχικές δυνάμεις. Το ρολόι που υπήρχε δίπλα στο κτίριο χρησίμευε και ως εναέριο παρατηρητήριο και είχε κάθε μέρα 2-3 στρατιώτες ως παρατηρητές που ήλεγχαν τον εναέριο χώρο της περιοχής. Όσο αφορά και πάλι τα αρχαιολογικά παλαιοτέρων εποχών, την περίοδο του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου όλοι οι αρχαιολογικοί χώροι του νομού ήταν «μπάτε σκύλοι αλέστε» που λέει και η παροιμία.

Πολλοί διερχόμενοι στρατιωτικοί του στρατού της ΑΝΤΑΝΤ περνώντας από την Πέλλα έπαιρναν και το κατιτίς τους, όπως και ανασκαφές είχαμε και στον Λόγγο της Έδεσσας από διαφόρους αρχαιολάτρες με σκοπό το ίδιο όφελος. Το 1917 ομάδα δασκάλων από την Έδεσσα και την Σκύδρα όπου κι εκεί κάποιοι σκάλιζαν αρχαιολογικό χώρο έκαναν παράσταση διαμαρτυρίας στον τότε Νομάρχη ονόματι Μεταξά για να σταματήσει αυτή η αρχαιοκαπηλεία, όπερ και εγένετο. Επίσημα για πρώτη φορά στο Λόγγο μπήκε αρχαιολογική σκαπάνη από τον αρχαιολόγο Γεώργιο Οικονόμου το 1914 και τότε αποκαλύφθηκαν πολλά καθώς και τα ερείπια του ναού της θεάς Μα κομμάτια του οποίου είχαν ήδη χρησιμοποιηθεί για κτίσιμο και μερεμέτια στο παρακείμενο Μοναστήρι της Αγίας Τριάδος και τα οποία είναι εμφανή ακόμη και σήμερα.

Η συνέχεια στα αρχαιολογικά σκαψίματα νόμιμα και παράνομα έγινε από Νεοζηλανδούς ή Άγγλους στρατιωτικούς αρχές του 1940 όταν κάποιοι φόρτωσαν μισό φορτηγό με κεραμίδια, κομμάτια αγγείων και κεραμικών από την περιοχή της Σκύδρας εκεί που σήμερα βρίσκεται το Κέντρο Υγείας καθώς και από έναν αρχαιολογικό χώρο κοντά στο χωριό Άψαλος που όμως δεν μπορέσαμε να διασταυρώσουμε εάν αυτό έγινε κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Σύμφωνα με κάποια φωτογραφία μάλλον έγινε κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο κατά πως φαίνεται από τις στολές κάποιων που ποζάρουν μπροστά σε αρχαία.

Μ.Κ.