Μελίτα Χισκάκη: Προτάσεις για τον στρατηγικό σχεδιασμό του Δήμου Αλμωπίας

 Βασικός στόχος είναι η ισόρροπη ανάπτυξη της Αλμωπίας με ενδιάμεσο στάδιο τη διατήρηση του βιοτικού επιπέδου και την αντιμετώπιση της τρωτότητας της εν μέσω κρίσης.

Δευτερεύον στόχος είναι η εφαρμογή εξισορροπιστικών πολιτικών προστασίας του περιβάλλοντος και ανθρωπογενούς δραστηριότητας.

  Πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα στην αναγνώριση τόσο του εξωτερικού όσο και του εσωτερικού περιβάλλοντος, ώστε να προκύψει μια ουσιώδης swot analysis των βασικών παραγόντων που συνθέτουν τη φυσιογνωμία της επαρχίας.

Ενδεικτικά αναφέρονται:

1. Ο τοπικός πληθυσμός γερνάει με πολύ γρήγορους ρυθμούς

2. το 58% του πληθυσμού δεν έχει λάβει καθόλου μόρφωση ή έχει τελειώσει το δημοτικό

3. Οι παραπάνω παράγοντες εκτός από ιδιαίτερα δυσμενείς, είναι συγκριτικά δυσμενέστεροι σε σχέση με τους άλλους δήμους του νομού και σε σχέση με το σύνολο της Κεντρικής Μακεδονίας.

Ως προς το φυσικό περιβάλλον:

Οι περιοχές του δικτύου Natura 2000, βάσει της επικαιροποίησης και επέκτασής τους, περιλαμβάνουν το σύνολο της Αλμωπίας σε ποσοστό 90% χωρίς να συνοδεύονται (οι επεκτάσεις) από αντίστοιχες μελέτες τεκμηρίωσης. Στις περιοχές προστασίας ανήκουν ακόμα και οι οικισμοί της Αλμωπίας!

Πολύ σημαντικό είναι επίσης το θέμα που προέκυψε με το σχέδιο διαχείρισης του 09 Υδατικού Διαμερίσματος, που σήμερα αποτελεί νόμο του κράτους, στο οποίο εμφανίζεται ολόκληρη η πεδιάδα της Αλμωπίας ως ειδικά τροποποιημένο σύστημα (κόκκινη περιοχή), εμποδίζοντας το Δήμο και τους ιδιώτες να προχωρήσει σε έργα διαχείρισης των υπόγειων κυρίως νερών. Ενόψει της τροποποίησης των σχεδίων διαχείρισης, είναι επιτακτική η ανάγκη του Δήμου να δράσει άμεσα ώστε να απαλειφθεί ο υφιστάμενος χαρακτηρισμός.

Ως προς το δομημένο περιβάλλον:

Κανένας οικισμός εκτός της Αριδαίας (ΕΠΑ) δεν διαθέτει ρυμοτομικό σχέδιο από διαδικασία πολεοδόμησης. Ειδικά το Λουτράκι, το Γαρέφι, οι Πρόμαχοι, ο Αρχάγγελος δεν έχουν ούτε διανομή!

Στην πόλη της Αριδαίας υπάρχουν ακόμα ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα τα οποία ακόμα και σήμερα δεν είναι πολεοδομικώς τακτοποιημένα. Γεγονός που εμποδίζει τη δόμησή τους και ενίοτε τη μεταβίβασή τους.

Προτάσεις:

• Υφιστάμενη κατάσταση: Πόλοι Αριδαία-Εξαπλάτανος – Πρόταση: Διεύρυνση των πόλων και σε άλλα δημοτικά διαμερίσματα πχ αναγνώριση της σημασίας του Λουτρακίου ως τοπικό τουριστικό πόλο, αναγνώριση του Αρχαγγέλου ως πόλο παραδοσιακών οικισμών με παράλληλη αναγνώριση του ρόλου της Φούστανης, αναγνώριση των Προμάχων ως συγκοινωνιακό πόλο κυρίως μεταφοράς εμπορευμάτων και των αλληλοεπιδράσεών του με κοντινούς οικισμούς κυρίως παραδοσιακούς. Στην παρούσα μελέτη αναγνωρίζεται ως πόλος μόνο η Αριδαία!

• Διασύνδεση – μεταφορές πχ σιδηρόδρομοι – έμφαση στη μεταφορά ατόμων και εμπορευμάτων με την υπόλοιπη χώρα και με γειτονικές χώρες

• Σύνδεση με Σκόπια, χιονοδρομικό – Πρόταση για διευρυμένες περιοχές ανάπτυξης σε κομβικά σημεία.

• Επανεξέταση των Χρήσεων γης ώστε να δημιουργηθούν περιοχές ανάπτυξης , πχ δρόμος Αριδαίας-Αψάλου, καταστήματα, συνεργεία, επαγγελματικά εργαστήρια και κυρίως στο τμήμα Ξιφιανής – Αψάλου. Να εξεταστούν ζώνες αμιγούς γεωργικής χρήσης με παράλληλες μελέτες αναδασμού, καθώς και ζώνες θεματικών αγροτικών χρήσεων. (πιπέρι της Καρατζόβας πχ Πρόμαχοι-Γαρέφι)

• Βιομηχανικές ζώνες – να προχωρήσει ο Δήμος στις οριοθετήσεις (αδειοδοτήσεις) των ΒΙΠΕ ΒΙΟΠΑ. Επίσης ο βιολογικός να βρίσκεται κοντά στις βιομηχανικές ζώνες. Απαιτούνται υποδομές.

• Έργα βιολογικών καθαρισμών σε οικισμούς και στα Λουτρά

• Παραποτάμιες ζώνες – οριοθέτηση και χρήση ήπια τουριστική. Ανάδειξη του χαρακτήρα της περιοχής βασισμένη στο πυκνό υδρογραφικό δίκτυο. Έμφαση στην παραποτάμια ζώνη της Αριδαίας.

• Να επανελεγχθούν οι επεκτάσεις οικισμών. Μέχρι σήμερα δεν έχει προχωρήσει καμία.

• Οριοθέτηση και πολεοδόμηση παλιών οικισμών προϋφιστάμενων του 1923 (που δεν κατοικούνται σήμερα) οι οποίοι παρουσιάζουν εκτός από ιδιαίτερο οικιστικό ενδιαφέρον και τουριστικό ενδιαφέρον. Να δοθεί βαρύτητα σε οικισμούς που μπορούν να αποτελέσουν τουριστικό πόλο έλξης ή και ακόμα σε πόλο έλξης Β κατοικίας. Αναφερόμαστε στους οικισμούς Άνω Λουτράκι, Άνω Κορυφή, παλιό Πευκωτό και Τρία Έλατα. Εξειδικευμένη μελέτη «Οικοτουριστικής ανάπτυξης» του Δήμου Αριδαίας τεκμηριώνει την ανάγκη της παραπάνω πρότασης.

• Πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην πολεοδόμηση και ενδεχόμενη επέκτασή τους, των οικισμών που παρουσιάζουν έντονο τουριστικό ενδιαφέρον και δυνατότητα ανάπτυξης Β κατοικίας, όπως το Λουτράκι, οι Πρόμαχοι, οι Σαρακηνοί, το Γαρέφι και ο Αρχάγγελος.

• Σήμερα υπάρχει παντελής έλλειψη γεωγραφικού υποβάθρου στο ΓΠΣ Αλμωπίας. Πρέπει άμεσα να κινηθεί ο Δήμος προς την κατεύθυνση διεκδίκησης του γεωγραφικού υποβάθρου. Ο κάθε δημότης και πάνω απ’ όλα ο Δήμος θα πρέπει να έχει άμεση πρόσβαση στη γεωγραφική πληροφορία που έχει άμεση σχέση με την περιουσία και την εργασία του κυρίως όταν αυτή είναι γεωργική.

• Ζωνοποίηση Νατουρα και φορεάς διαχείρισης – μνεία αναφορά

• Οι παροδοσιακοί οικισμοί θα έπρεπε να έχουν και τουριστικό χαρακτήρα Αρχάγγελος, Αετοχώρι, Πρόμαχοι, Γαρέφι, Νότια, Περίκλεια

• Να επιτρέπονται επαγγελματικές αποθήκες εντός και εκτός οικισμών και Αριδαίας

• Προτείνουμε αντίστοιχη περιοχή εγκατάστασης παραγωγικών δραστηριοτήτων ( επεξεργασία ξύλου) με αυτήν μεταξύ Σωσάνδρας-Προμάχων και στο Βορεινό για τους ίδιους λόγους με την προαναφερόμενη

• Να προσδιοριστούν περιοχές εγκατάστασης κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων σε οικισμούς που παρουσιάζουν αξιόλογη κτηνοτροφία όπως είναι η Άψαλος, το Γαρέφι, το Βορεινό, το Θεοδωράκι η Νότια, η Περίκλεια.

• Ζώνες Ειδικών Κινήτρων (Ζ.Ε.Κ). Λόγω της επικείμενης μείωσης και κατάργησης των κοινοτικών επιδοτήσεων προτείνουμε να χωροθετηθούν ζώνες ειδικών κινήτρων στην Αλμωπία και αν είναι δυνατόν να περιληφθεί ολόκληρη η περιοχή.

• Ο Σ.Δ. στις επεκτάσεις Αριδαίας και Εξαπλατάνου να μην είναι μικρότερος του 0,8 και στους υπόλοιπους οικισμούς κλιμακωτός έτσι ώστε να εξασφαλίζεται ορθολογιστική αξιοποίηση των οικοπέδων που θα προκύψουν και η πληρέστερη κάλυψη των μελλοντικών οικιστικών αναγκών της Αλμωπίας.

• Εκτός αυτών που αναφέρονται στην παρούσα μελέτη, προτείνουμε να τροποποιηθούν οι όροι δόμησης στην Αριδαία και συγκεκριμένα αναφερόμαστε στο επιτρεπόμενο ύψος των οικοδομών στη Β’ Ζώνη που είναι 11,00μ., ύψος που δημιουργεί αρκετά προβλήματα στην κατασκευή τριώροφων οικοδομών με υπόστυλο χώρο και να επανέλθει σε ισχύ το ύψος που επιτρεπόταν πριν το 1987 και ήταν 12,50 μ.

• Εξοικονόμηση ενέργειας

• Συνολική διαχείριση των υδάτων – Να ζητηθούν ανταποδοτικά ως προς το φράγμα της Καλής και να εξεταστεί το θέμα της συγκράτησης της στερεοπαροχής των ορεινών και ημιορεινών ρεμάτων.

• Πρόβλεψη πλημμυρών.