Όπως παλιά στην Αλμωπία

Γράφει ο Μάκης Κωσταντινίδης

 

Ιανουάριο του 1944 φόβος και τρόμος κυριαρχούσε στα χωριά ΒΙΑ της Αριδαίας όπου επέδρασαν Βουλγαρικές στρατιωτικές δυνάμεις με την ανοχή των Γερμανών και έκαιγαν σκότωναν λήστευαν και ο κοσμάκης είτε υπέμενε είτε έφευγε από το χωριό προς τα βουνά και τις αντάρτικες δυνάμεις που δρούσαν στην περιοχή. Όλα σχεδόν τα χωριά από Εξαπλάτανο και πάνω γνώρισαν την Βουλγαρική Θηριωδία και μετά τα χωριά Αρχάγγελο Λαγκαδιά και Περίκλεια έφτασε η σειρά του χωριού Νότια που υπέστη και τα χειρότερα. Στο χωριό στις 20 Ιανουαρίου του 1944 συνέλαβαν και έκλεισαν στο σχολείο όσους αρένες βρήκαν στο χωριό. Την επόμενη μέρα τους άφησαν ελεύθερους ζητώντας τους να φροντίσουν για το φαγητό 300 περίπου Βουλγάρων ακόμη που θα ερχόταν στο χωριό.

Πραγματικά στο χωριό έφτασαν περίπου 200 Βούλγαροι του ναυτικού στρατού και περίπου 30-40 κομιτατζίδες και συνεργάτες των Βουλγάρων από την περιοχή της Γουμέννισας. Οι Βούλγαροι δεν πείραξαν κανέναν και έτσι κάποιοι που έφυγαν από το χωριό πήραν θάρος και επέστρεψαν. Στις 21 Ιανουαρίου όμως πήραν τους 50-60 περίπου συγκεντρωμένους και τους πήγανε στον δρόμο προς Περίκλεια. Μεταξύ αυτών ήταν και ο γιατρός του χωριού Αθανάσιος Καράπαπας. Σε κάποιο σημείο όμως τους συγκέντρωσαν σε ένα ξέφωτο και ετοιμάστηκαν να τους εκτελέσουν. Περίπου 10 άτομα μεταξύ αυτών και ο γιατρός έτρεξαν να ξεφύγουν και οι περισσότεροι εκτός του γιατρού κατάφεραν να ξεφύγουν. Ο γιατρός τραυματισμένος έπεσε σε κάποιο σημείο λιπόθυμος και αργότερα όταν πέρασαν από δίπλα του Βούλγαροι προσποιήθηκε τον νεκρό και τελικά σώθηκε.

Οι υπόλοιποι 43 που δεν δραπέτευσαν εκτελέσθηκαν και κάποιους από αυτούς τους έθαψαν ζωντανούς μαζί με τους νεκρούς. Λίγες μέρες μετά ένας γιατρός του Βουλγαρικού στρατού επισκέφτηκε και πάλι το χωριό και τον τραυματισμένο γιατρό του χωριού και ζήτησε να τον πάρουν μαζί τους στην Φούστανη κάτι που τελικά δεν δέχτηκε ο γιατρός και οι Βούλγαροι του είπαν ότι από λάθος συνελήφθηκε.

Οι Βούλγαροι έκαψαν τελικά το μεγαλύτερο μέρος του χωριού ενώ υποχρέωσαν τους εναπομείναντες κατοίκους κυρίως γυναίκες και παιδιά να παρακολουθούν την καταστροφή και τις λεηλασίες. Αυτόπτης μάρτυρας αυτών ήταν ο Αλέκος Διαμαντίδης που τότε ήταν 12 ετών. Μεταξύ των νεκρών ήταν και ο 7 ετών Κων/νος Μηχαϊλίδης που πέθανε από τον φόβο του βλέποντας να καίγανε το χωριό ενώ ένα παιδάκι 6 ετών ο Δ. Ιωαννίδης δέχτηκε μία κλωτσιά από Βούλγαρο στρατιώτη και έπεσε μέσα σε δοχείο γάλακτος που έβραζε βρίσκοντας τραγικό θάνατο. Στο χωριό οι Βούλγαροι έκαψαν 44 σπίτια λήστεψαν 234 και τα δημόσια κτήρια. Την επομένη οι Βούλγαροι έφτασαν στην Φούστανη και έψαξαν να συλλάβουν τον γιατρό Χρήστο Γιαννο ο οποίος όμως πρόλαβε και κρύφτηκε και τελικά σώθηκε χάρη στην παρέμβαση Γερμανών στρατιωτών που θα βρισκόταν στο χωριό αλλά και Αράβων που υπηρετούσαν στον Γερμανικό στρατό και οι οποίοι ήτανε αγαπητοί στον πληθυσμό του χωριού. Οι Βούλγαροι έμειναν στην Φούστανη 14 ημέρες και είχαν κατάλογο με ονόματα 52 κατοίκων προς εκτέλεση οι οποίοι όμως είχαν κρυφτεί. Τελικά συνέλαβαν τον Κ. Αμανατίδη και τον Αθ. Βλαχάκη οι οποίοι και έκτοτε δεν έδωσαν σημεία ζωής και ούτε μαθεύτηκε τι έγινε.

Πάντως πολλά οφείλει η Φούστανη στον τότε πρόεδρο της κοινότητας Ιωάννη Σφυρίδη ο οποίος και απέτρεψε τις πολλές εκτελέσεις.