Ακραία καιρικά φαινόμενα

      Ως εξαιρετικής ποιότητας και επιστημονικής τεκμηρίωσης κρίνεται η  ομιλία του Θεαγένη Χαραντώνη, μαθηματικού, μετεωρολόγου, υποδ/τή της Ε.Μ.Υ και καθηγητή της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων στην 8^η εκδήλωση της 18^ης περιόδου 2013-2014 του Ανοιχτού Λαϊκού Πανεπιστήμιου Γιαννιτσών που έγινε στον φιλόξενο χώρο της αίθουσας του Δημοτικού Συμβούλιου Γιαννιτσών την Δευτέρα 20-1-2014.

       Η ιστορική και Λαογραφική Εταιρεία Γιαννιτσών «Ο Φίλιππος» επιλέγει  με ιδιαίτερη ευθύνη και προσοχή, άριστους εισηγητές, ικανούς επιστήμονες, λόγιους δάσκαλους και  βαθείς γνώστες των θεμάτων και των προβλημάτων, που απασχολούν την κοινή γνώμη κ.ά. Τέτοιο ήταν και το θέμα που αναπτύχθηκε διεξοδικά και ενδελεχώς: «Ακραία καιρικά φαινόμενα».

     Φαινόμενο είναι κάθε τι, κάθε αλλαγή που παρατηρούμε στην φύση. Φυσικό φαινόμενο είναι αυτό   στο οποίο παραμένουν τα στοιχεία αμετάβλητα. Χημικό φαινόμενο είναι εκείνο στο έχουμε μεταβολή της σύστασης των υλικών του.  Καιρικά ή μετεωρολογικά φαινόμενα λαμβάνουν χώρα στην γη και τα αντιλαμβανόμαστε  όπως  είναι η βροχή , αστραπή, βροντή,  κάψιμο, μεταβολές θέρμανσης και πίεσης κλπ.  Στο ερώτημα αν υπάρχει καλός ή κακός καιρός, απαντάμε με τον μύθο του Αίσωπου με τις δυο   αδελφές να προτρέπουν τον πατέρα τους να παρακαλεί να βρέξει ή να μη βρέξει δεδομένου ότι η μια παντρεύτηκε γεωργό και η άλλη κεραμοποιό!

    Ο καιρός έχει μια σύντομη και προσωρινή διάσταση σε αντίθεση με το κλίμα που απαιτεί έρευνα και στατιστικές άνω των 30-35  ετών εργασίας. 

     

Ακραία καιρικά φαινόμενα είναι οι τροπικοί κυκλώνες, οι ισχυρές καταιγίδες, οι ισχυροί ανεμοστρόβιλοι, οι θυελλώδεις άνεμοι, οι καύσωνες, το πολικό ψύχος κ.ά. Εκδηλώσεις και απτά παραδείγματα φυσικών καταστροφών είναι οι κατολισθήσεις, οι πλημύρες, οι πυρκαγιές, οι παγετοί, οι καύσωνες οι ξηρασίες ακόμη και θάνατοι συμβαίνουν εξαιτίας τους.   Στην Ελλάδα σαν από θεϊκό χέρι δεν έχουμε  μεγάλης έκτασης ακραία καιρικά φαινόμενα και τα μελτέμια στον Αύγουστο δροσίζουν λιγάκι το Αιγαίο μας. Σε έρευνες που έγιναν για το χρονικό διάστημα 1980-2007 1.200.000 ήταν τα θύματα των ακραίων καιρικών φαινομένων στον πλανήτη μας  σε 8.400 φυσικά φαινόμενα και καταστροφές, ενώ το συνολικό  κόστος ανήλθε στο 1 τρις δολάρια.

    Το νερό είναι το συστατικό που βρίσκουμε σε 3 μορφές στερεό, υγρό και αέριο (υδρατμοί). Η πρωινή δροσιά και η πάχνη που συνήθως σχηματίζεται όταν η θερμοκρασία κινείται γύρω στο μηδέν, οφείλονται και στην απουσία των σχετικών νεφών από την ατμόσφαιρα. Τα σύννεφα έχουν πολλούς τύπους. Το εντυπωσιακό και τεράστιο σε σχήμα σωρειτομελανία υπολογίζεται ότι μεταφέρει υδρατμούς που αντιστοιχούν σε 2000 βυτιοφόρα των 25 τόνων νερού! Οι  διαφορετικοί τύποι χιονιού και χαλαζόκοκκων είναι μια άλλη διάσταση του θέματος.

   

Τα στοιχεία που ακολουθούν, εύλογα δημιουργούν μια κατάσταση ανασφάλειας και ανησυχίας στους πολίτες του κόσμου: το έτος 2010 χαρακτηρίστηκε ως ένα από τα 3 θερμότερα χρόνια της τελευταίας δεκαετίας. Η δεκαετία 2001-10 είναι η θερμότερη δεκαετία από τότε που υπάρχουν ανάλογες μετρήσεις (1850). Η μέση θερμοκρασία του πλανήτη στην δεκαετία 2001-10 είναι κατά 0,46 βαθμούς Κελσίου υψηλότερη από τη μέση τιμή της περιόδου 1961-1990.

      Στην περιοχή του Δήμου Πέλλας και τέως επαρχία Γιαννιτσών σημαντικό ρόλο στο κλίμα της περιοχής με την ομίχλη, την υγρασία κ.ά. παίζει η πρώην λίμνη των Γιαννιτσών. Η δε ευρύτερη περιοχή της Ελλάδας είναι στη ζώνη των δυτικών ανέμων που έρχονται από την Ιταλία. Τα χειρότερα τα νοιώθουμε, όμως, από τα βόρεια και βορειοανατολικά μιας και προέρχονται από την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας.

    

Η άνοδος της μέσης θερμοκρασίας της γης, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας, η ερημοποίηση των εκτάσεων, η ανομβρία και οι πλημύρες παράκτιων περιοχών έχουν να κάνουν με το περίφημο φαινόμενο του θερμοκήπιου, ενώ η λασποβροχή και η όξινη βροχή επιδεινώνουν την όλη εικόνα. Η κλιματική αλλαγή με όλες τις δυσμενείς επιπτώσεις της γίνεται αντιμετωπίσιμη μόνον εφόσον προετοιμαστούν οι κοινωνίες και ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα από τις κυβερνήσεις και άλλους φορείς των χωρών που πλήττονται. 

    Ο σύγχρονος άνθρωπος γίνεται μάρτυρας καταστροφικών φυσικών φαινομένων γιατί τυχαίνει να ενημερώνεται  για όλα σχεδόν τα παγκόσμια ζητήματα χάρη στην πλούσια και ποικίλη πληροφόρησή  του σε διεθνή κλίμακα.

   Τα μικρά και ενδιαφέρονται πειράματα που έγιναν από τον ίδιο τον εισηγητή, σε συνδυασμό με τις πολλές φωτογραφίες και τα σχέδια  που προβλήθηκαν, καθώς και με τον διάλογο που ακολούθησε  με  ορισμένους από το ακροατήριο κράτησε αμείωτο το ενδιαφέρον  όλων των παρευρισκομένων,   πλούτισε τις γνώσεις  και διεύρυνε τον πνευματικό ορίζοντά τους. 

Λάζαρος Η. Κενανίδης θεολόγος,

δντής 2^ου Γυμνάσιου Γιαννιτσών, υποψ. διδάκτορας Α.Π.Θ.

  Η επόμενη εκδήλωση του Α.Λ.Π. Γιαννιτσών είναι:

 Tην Δευτέρα 27 Ιανουαρίου 2014 και ώρα 19:00,  στην Αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου μας, στα Γιαννιτσά.

  ΘΕΜΑ:  «Μορφωτική Γαλλική κινητικότητα στα Γιαννιτσά , 19^ος -20^ος αιώνας»

ΟΜΙΛHΤΗΣ:  κ. ΣΚΟΥΡΤΗΣ Ιωάννης, καθηγητής Ιστορίας

                Γαλλικής Λογοτεχνίας, πρώην Πρόεδρος Τμήματος   

                Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας   της Φιλοσοφι-

                κής Σχολής του Α.Π.Θ.