Η πώληση του 902 περνά από το ΕΣΡ

Τι προβλέπει ο σχετικός νόμος για την επικείμενη μεταβίβαση του ραδιοτηλεοπτικού σταθμού

Μεγάλες μπίζνες εκ του... Περισσού

Θέμα ημερών είναι η γνωστοποίηση της ταυτότητας του υποψήφιου ή των υποψήφιων αγοραστών του ραδιοτηλεοπτικού σταθμού 902. Ο νόμος ορίζει ότι σε περίπτωση αγοραπωλησίας ηλεκτρονικού μέσου το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης θα πρέπει να ενημερωθεί το αργότερο σε δέκα ημέρες από τη σχετική συμβολαιογραφική πράξη.

Εντύπωση προκαλεί το πέπλο μυστηρίου που καλύπτει την επικείμενη αγοραπωλησία σε τηλεοπτικούς και νομικούς κύκλους, με τους οποίους επικοινώνησαν «ΤΑ ΝΕΑ», σχετικά με το νομικό πλαίσιο που ισχύει σε περίπτωση μεταβίβασης τηλεοπτικής επιχείρησης.

Τις προηγούμενες ημέρες αναπτύχθηκε σεναριολογία ότι η Ραδιοτηλεοπτική ΑΕ, η εταιρεία του 902, δεν έχει δικαίωμα να πουλήσει τη συχνότητα γιατί είναι περιουσία του Δημοσίου. Εγινε ξεκάθαρο ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει. «Η συχνότητα δεν πωλείται. Ακολουθεί όμως τη μεταβίβαση της επιχείρησης», διευκρίνισε η αντιπρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης Λίνα Αλεξίου. Θεωρητικοί του χώρου των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης  υπογραμμίζουν ότι η σχετική ελληνική νομολογία είναι πληθωρική, επισημαίνουν όμως ότι «υπάρχουν κενά και αβλεψίες, με ευθύνη της νομοθετικής και της εκτελεστικής εξουσίας». «Προφανώς και μπορεί να γίνει μεταβίβαση σταθμού», αναφέρουν οι ίδιοι - πανεπιστημιακοί - κύκλοι, αλλά σημειώνουν ότι «αν πρέπει να πάμε σε αυστηρή εφαρμογή του νόμου, σε μια τέτοια περίπτωση θα πρέπει η άδεια να επιστραφεί στο Δημόσιο. Κάτι τέτοιο όμως δεν είναι υποχρεωτικό, εφόσον υπάρχει συνέχεια του Μέσου κάτω από άλλο ιδιοκτησιακό καθεστώς».

Σε αυτό το σημείο εμπλέκεται - όπως οφείλει από τον νόμο - το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης. Ο νόμος (2328/1995, άρθρο 1 παρ. 13) είναι σαφής: «Το ΕΣΡ ελέγχει τα σχετικά έγγραφα, καλεί σε ακρόαση τους ενδιαφερομένους και ιδίως τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου, τους γενικούς διευθυντές, τους απερχόμενους και τους νέους μετόχους που κατέχουν ή αποκτούν ποσοστό του κεφαλαίου μεγαλύτερο του δυόμισι τοις εκατό (2,5%), προβαίνει στον - κατά την παράγραφο 3 του άρθρου 2 του παρόντος - έλεγχο των μέσων χρηματοδότησης της εταιρείας και των μετοχών και γνωμοδοτεί, είτε για την έγκριση μεταβίβασης είτε για την ανάκληση της άδειας. Παράβαση των διατάξεων αυτής της παραγράφου επιφέρει ανάκληση της αδείας».

Με λίγα λόγια, οι ενδιαφερόμενες για τη μεταβίβαση πλευρές πρέπει να προσκομίσουν συμβολαιογραφική πράξη «ώστε το Συμβούλιο να κάνει έλεγχο νομιμότητας και να ενημερωθεί για τον τρόπο απόκτησης του κεφαλαίου της επικείμενης αγοραπωλησίας (πόθεν έσχες)», εξηγεί πηγή της Ανεξάρτητης Διοικητικής Αρχής.

«Πρόκειται για διαδικασία πανηγυρική», αναφέρει νομικός με εξειδίκευση στη ραδιοτηλεοπτική νομοθεσία και χρησιμοποιεί τον χαρακτηρισμό για να υπογραμμίσει τη βαρύτητα της διαδικασίας. Αυτή η πρακτική είναι «οιονεί αδειοδότηση». «Σε άλλη περίπτωση (σ.σ.: αδειοδότησης) το Συμβούλιο θα έπρεπε να ξεσκονίσει τον υποψήφιο φάκελο», αναφέρει πηγή του ΕΣΡ.

ΚΟΜΜΑΤΙΚΑ ΜΜΕ. Σε ό,τι αφορά την αδειοδότηση κομματικού σταθμού, νομικός με εξειδίκευση στη ραδιοτηλεοπτική νομοθεσία δίνει μια άλλη διάσταση. Ο σχετικός νόμος (3592/2007) εξαιρεί τα κομματικά ΜΜΕ. «Τα προβλήματα προκύπτουν από την ευνοϊκή - άνιση - μεταχείριση που έχουν αυτά συγκριτικά με τους άλλους ιδιωτικούς ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς από τον ίδιο τον νόμο».

«Η διατύπωση (άρθρο 11, παρ. 19) έγινε μέσα στη Βουλή και γι' αυτό δεν έχει υποστεί έλεγχο του επιστημονικού συμβουλίου της». Υποστηρίζει δε ότι άλλοι νομικοί έχουν αποφανθεί πως είναι αντισυνταγματική και άκρως προβληματική η λειτουργία της επίμαχης διάταξης.

Από την άλλη, έχει σημασία το ΕΣΡ να γνωρίζει τη σύνθεση του νέου ιδιοκτησιακού σχήματος, σημειώνει πανεπιστημιακός καθηγητής των ΜΜΕ, διότι «αν κάποιος από τους μετόχους έχει αναπτύξει επιχειρηματική δραστηριότητα σε αντίστοιχα Μέσα, δεν αποκλείεται να τεθεί θέμα στην Επιτροπή Ανταγωνισμού».

Δεν ακολουθείται διαφορετική διαδικασία στην περίπτωση μεταβίβασης κομματικού ηλεκτρονικού μέσου ενημέρωσης. Και εδώ το ζήτημα είναι λεπτό. Για παράδειγμα ο 902 έχει, σύμφωνα με το ΕΣΡ, τηλεοπτικό πρόγραμμα κομματικό σε ποσοστό 98%. «Επομένως πρέπει να δούμε - κάτι που προβλέπεται νομοθετικά και δεοντολογικά - τι περιεχόμενο θα έχει ο σταθμός στο εξής. Πρέπει να γίνει επίσης έλεγχος ασυμβίβαστου στους νέους ιδιοκτήτες με βάση την ισχύουσα νομοθεσία», εξηγεί στέλεχος του εποπτικού οργάνου.

Ενα άλλο ζήτημα σχετίζεται με την αρχή της πολυφωνίας που οφείλουν να έχουν οι ραδιοτηλεοπτικοί σταθμοί. «Οι κομματικοί σταθμοί έχουν ένα θέμα με την πολυφωνία, δεδομένου ότι προβάλλουν κατά κύριο λόγο τις θέσεις του κόμματος στο οποίο ανήκουν», αναφέρει νομικός με ειδικότητα σε  ραδιοτηλεοπτικά θέματα. «Η αρχή της πολυφωνίας είναι στοιχείο του Συντάγματος. Στην περίπτωση που η αρχή δεν τηρείται υπάρχει πρόβλημα». Ο ίδιος σημειώνει ότι «είναι λάθος του νομοθέτη που επιτρέπει τη λειτουργία κομματικών ηλεκτρονικών μέσων. Κατά μία έννοια, είναι υγιές νέο η πώληση του 902».

Ο έλεγχος του Συμβουλίου
Το ΕΣΡ ελέγχει τα σχετικά έγγραφα, καλεί σε ακρόαση τους ενδιαφερομένους και ιδίως τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου, τους γενικούς διευθυντές, τους απερχόμενους και τους νέους μετόχους που κατέχουν ή αποκτούν ποσοστό του κεφαλαίου μεγαλύτερο του 2,5%, προβαίνει στον - κατά την παράγραφο 3 του άρθρου 2 του παρόντος νόμου - έλεγχο των μέσων χρηματοδότησης της εταιρείας και των μετοχών και γνωμοδοτεί, είτε για την έγκριση μεταβίβασης είτε για την ανάκληση της άδειας