Του Στέλιου Ταχτατζή,

Μια φορά κι έναν καιρό, η Ελλάδα είχε ένα φιλελεύθερο πρωθυπουργό

Τους τελευταίους μηνες, όλοι οι έλληνες βομβαρδίζονται καθημερινά απο κάθε μέσο μαζικής ενημέρωσης, με πληροφορίες σχετικές με τους λόγους που έφτασε η χώρα στη σημερινή κατάσταση. Όσοι θέλουν, ξερουν πλέον ακριβώς ποιοί είναι αυτοί οι λόγοι. Οι υπόλοιποι μπορούν να καταλογίζουν κάθε ευθύνη στους τριακόσιους του εκάστοτε προέδρου της δημοκρατίας που πέρασε απο αυτήν την χώρα τα τελευταία τριάντα χρόνια.

Ολα αυτά τα χρόνια λοιπόν είχαμε ένα πολιτικό σύστημα το οποίο φρόντισε να προάγει τη διαφθορά, να δημιουργήσει ένα τερατώδες δημόσιο και μη ανταγωνιστικό τομέα, να πλάσει μια στρατιά ψηφοφόρων και να γεμίσει ορισμένες τσέπες. Σωστά μέχρι εδω? Πολύ σωστά θα πουν πολλοί. Δεν είναι ομως ακριβώς έτσι. Υπήρξε μια περίοδος όπου έγινε μια αρκετά καλή προσπάθεια ώστε η χώρα να αποκτήσει στοιχειώδεις βάσεις για μια υγιή οικονομία. Πρόκειται για την περίοδο 1990-93, με πρωθυπουργό τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη. Μία από τις πλέον αμφιλεγόμενες φυσιογνωμίες που έχουν περάσει από το αξίωμα του πρωθυπουργού.

Για να είμαι ειλικρινής δεν φανταζόμουν ποτέ ότι θα έγραφα με θετικό τρόπο για το συγκεκριμένο πρόσωπο. Μεγάλωσα ακούγοντας τους περισσότερους γύρω μου να μιλάνε, όχι με τον καλύτερο τρόπο για τον γνωστό σε όλους «Δρακουμέλ».  Όλα αυτά μέχρι τη στιγμή που δίαβασα μια σύντομη πρόταση για το πολιτικό του έργο σε ένα παλαιότερο άρθρο του Τάσου Ανθούλια, και έτσι επέχείρησα να μάθω περισσότερα για τον άνθρωπο που καποιοί βρίζουμε χωρίς να γνωρίζουμε.

Πριν αναφερθώ στην οικονομική πολιτική του, θέλω να τονίσω οτι δεν θα κάνω αναφορές σε οποιαδήποτε ‘σκοτεινή’ πτυχή της θητείας του ως πρωθυπουργού. Είμαι σίγουρος πως υπάρχουν πολλά ράμματα για τη γούνα του, οπως υπαρχουν πολλά για τη γούνα κάθε πολιτικού αρχηγού που πέρασε απο τη χώρα τα τελευταία χρόνια. Αντιθέτως, θα εστιάσω σε αυτά που έκανε και που προσπάθησε να κάνει εκείνη την περίοδο, και που όμοια τους δεν έκανε καμία άλλη κυβέρνιση. Όποιος πιστέυει ότι κάτι απο αυτά που θα αναφέρω παρακάτω δεν είναι αλήθεια, και γνωρίζει κάτι παραπάνω, θα το εκτιμουσα ιδιαίτερα αν με διόρθωνε. Βρήκα τις πληροφορίες μου απο αρκετές πηγές αλλα δεν μπορώ να εγγυηθώ για την απόλυτη ακρίβειά τους.

Η περίοδος 1990-93 υπήρξε αυτή με τις περισσότερες και σημαντικοτερές διαρθρωτικές αλλαγές σε μια προσπάθεια μείωσης του κράτους, κάνοντας έτσι την κυβέρνηση Μητσοτάκη, την πρώτη κυβέρνηση μετά το Β’ παγκόσμιο πόλεμο (και την τελευταία) που κινήθηκε προς αυτή την κατεύθυνση. Ποιο συγκεκριμένα η κυβέρνηση Μητσοτάκη:

- Ενθάρρυνε την απελευθέρωση του τραπεζικού συστήματος και της κίνησης κεφαλαίων,

- απελευθέρωσε κατά μεγάλο μέρος την αγορά των ενοικίων και την εμπορία καυσίμων,

- κατήργησε των ελέγχο τιμών σε όλα τα προϊόντα με εξαίρεση τα φάρμακα σε μία προσπάθεια άυξησης της ανταγωνιστικότητας και μείωσης του γενικού επιπέδου τιμών της αγοράς αγαθών,

- απελευθέρωσε την αγορά εργασίας με την θέσπιση της μερικής απασχόλησης και της τέταρτης βάρδιας και την απελευθέρωση του ωραρίου των καταστημάτων.

- μειώσε τον αριθμό των υπαλλήλων του δημόσιου τομέα κατα 26000 άτομα (ακολουθώντας εσφαλμένες διαδικασίες δυστυχώς) , όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος.

- παραχωρήσε στον ιδιωτικό τομέα την κινητή τηλεφωνία με διαγωνισμό από τον οποίο εισπράχθηκαν για δύο άδειες 328 εκ. δολλάρια.

- αποκρατικοποίησε τα αστικά λεωφορεία της Αθήνας.

- μεταβίβασε στον ιδιωτικό τομέα 66 προβληματικές επιχειρήσεις του ΟΑΕ (ΑΓΕΤ, Πειραϊκή Πατραϊκή κ.λπ.)

- ιδιωτικοποιήσε 15 από τις 69 επιχειρήσεις που ανήκαν σε κρατικές τράπεζες (όπως τα ναυπηγεία Ελευσίνος, η Τράπεζα Αθηνών κ.α.),

- εισήγαγε στο χρηματιστήριο τη Βιομηχανία Ζάχαρης και μεταβιβάσε τη διοίκηση της ΕΑΒ (στην Lockheed Martin) και ιδιωτικοποίησε την Olympic Catering,

- προχώρησε στο κλείσιμο παρεμβατικών επιχειρήσεων του δημοσίου (ΠΡΟΜΕΤ, ΙΤΚΟ κ.λπ.), που νόθευαν τον ανταγωνισμό – καθώς επίσης και άλλων όμοιων επιχειρήσεων του δημόσιου όπως η ΜΟΜΑ και η ΣΥΚΕΑ.

- ψήφισε νόμο το καλοκαίρι του 1993 με τον οποίο καταργούσε το κρατικό μονοπώλιο της ΔΕΗ στην παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος,

- επίσης με τον ίδιο νόμο καταργήθηκε εν μέρει το μονοπώλιο της Ολυμπιακής Αεροπορίας και των ΕΛΤΑ στον τομέα των μεταφορών.

- προχώρησε στην εξυγίανση των συνεταιρισμών πραγματοποιώντας έλεγχο των οικονομικών τους στοιχείων,

- προχώρησε η τομή στο ασφαλιστικό σύστημα της χώρας με τρεις διαδοχικές παρεμβάσεις (1990, 1991, 1992).

Τα αποτελέσματα της οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης Μητσοτάκη είχαν σημαντικές επιπτώσεις κυρίως στα μακροοικονομικά μεγέθη της χώρας. Πιο συγκεκριμένα:

- Το έλλειμα μειώθηκε απο 19,8%  (1990) σε 13,8% (1993) (ή στο 8,8% με βάση την μεθοδολογία που χρησιμοποιεί η κυβέρνηση σήμερα),

- ο πληθωρισμός μειώθηκε από 22% σε 12% μέσα στην ίδια περίοδο,

- τελος σημειώθηκε αύξηση του κατά κεφαλήν εισόδηματος της χώρας (ως ποσοστό του αντίστοιχου μέσου όρου της ΕΕ) από 57,4% σε 64,2%.

(Τα παραπάνω στοιχεία προέρχονται απο τον ιστότοπο Βικιπαιδεία και απο το ίδρυμα Κωνσταντίνος Κ. Μητσοτάκης)

Είναι ξεκάθαρο ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη ακολούθησε μια φιλελεύθερη πολιτική σε μια προσπάθεια να ευθυγραμμιστεί η ελληνικη οικονομία με τις υπόλοιπες ανεπτυγμένες χώρες της Ευρώπης. Σήμερα οι περισσότεροι έλληνες κατηγορούν ένα οικονομικό σύστημα το οποίο ποτέ δεν γνώρισαν. Αυτό το οικονομικό σύστημα προσπάθησε να εισάγει η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Το ίδιο σύστημα που όδηγησε πολλές χώρες στην ευημερία – και το οποίο τώρα είναι αναγκασμενη η χώρα μας να υιοθετήσει σε χρόνο ρεκορ για να μην χρεοκοπήσει.

Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε σε τί κατάσταση θα βρισκόταν η χώρα σήμερα αν η κυβέρνηση Μητσοτάκη είχε ολοκληρώσει το έργο της στον οικονομικό τομέα. Τα στοιχεία όμως δείχνουν οτι η οικονομική θέση της Ελλαδάς δεν θα ήταν τόσο δυσμενής. Τότε υπήρχε ο χρόνος να γίνουν οι απαιτούμενες αλλαγές. Οι αλλαγές όμως στην Ελλάδα ανέκαθεν υπήρξαν συνώνυμο του κακού. Κι κάπως έτσι η κακή κυβέρνηση Μητσοτάκη έπεσε (όχι κανεις δεν την έριξε…) και οι Ελληνες επέστρεψαν στα κρεβάτια τους να συνεχισουν το σοσιαλιστικό τους όνειρο χώρις την απειλή του Δρακουμέλ. Τώρα ο χρόνος αυτος δεν υπάρχει πλέον. Και ούτε η πολυτέλεια των ονείρων. Καλή μας νύχτα…